تاریخ سیستان

 

پس از جنگ جهانی اول که قبایل وحشی و بربر مانند ( انگل ساکسون, عرب و ترک) بر بقایای امپراتوری پارس که تحت حاکمیت قاجارها بشدت ضعیف گشته بود, تاخته و میلیونها مردم را بیجرم و جنایات, سربریدند. رستم پورمهرهرمزداد, که خردمندی بود بینظیر درآن روزگار, و درآن هنگام استاندار سیستان بود را گرفته و به نزد رهبر بربرها آوردند, بربر بدو گفت: پارسها به گفتن سخنان حکمت آمیز معروفند , مرا از آن ادب و حکمت چیزی بگو تا ترا نکشیم. رستم گفت: نادانترین مردمان کسی است که چون به مکاشفت و دشمنی آشکارا, کاری از او نرود, بزرق و افتعال و دروغ دست زده و بی حقیقت و اخلاق دم از یزدان پرستی زند, چشم دیدی ( ربا خواری) کند, دوستی زنان را بدرشتی و خشونت و منفعت خود در مردم آزاری جوید, و سپس درخواست ادب و حکمت نماید.

تاریخ سیستان ص ۱۰۶

 

حکایت بالا مرا به حکایتی که امروزه در سطح جهان جریان دارد, میبرد, رییس تروریستها و نابود کننده بشر و بشریت در سراسر جهان, معلم اخلاق شده و امروزه درخواست داد و عدالت میکند.

 ..............................................

دهگان که اعراب, آنرا دهقان تلفظ میکند, بمعنی ساکن و صاحب زمین باشد و اعراب آنرا بر ایرانیان اطلاق میکردند اعم از شهری، روستا، زارع و مالک.

 

فرخی از سیستان بود. . . و خدمت دهگانی کردی از دهگانان طوس . (چهارمقاله چ معین ص ۶۸). حکیم فردوسی از دهگانان (زمینداران) طوس بود از دژی که آن دژ را باژ خوانند. (چهارمقاله ص ۷۵).

با دروغ فقط میتوان به دروغ رسید

یکی از الفاظ پارسی در قرآن، سجیل است. آنجا که میگوید، "ترمیهم بحجاره من سجیل". سجیل به دو سه معنی است. یکی سنگ سخت و دیگری سنگی از گل پخته، مانند آجر. و درست اینستکه گفته شود که سجیل یعنی سنگ و گل بهم آمیخته. و در لفظ عرب، هرچه به پارسی گاف باشد، جیم گویند. چنانکه: زنگی را زنجی گویند، و زنگ را زنج و بنگ را بنج و سنگ را سنج گویند. و براین قیاس این لفظ سجیل در قرآن آمده است. همچنین زبان عربی مانند اکثر زبانهای دنیا از کم داشت لفظ رنجور و حقیر است. و درست مانند زبان قبایل وحشی که تاریخ و تمدن ندارند، مانند قبایل انگلسکسون و ویکینگ و عرب و ترک، مجبور گشتند که لغات را از زبان پارسی وام گرفته و با لهجه خود، کلمات پارسی را تلفظ کرده و بدین ترتیب صاحب زبان گشته اند. در دوران محمد رضا شاه پهلوی، شاه فقید ایران، مردم شمال اروپا برای پیدا کردن ریشه زبان خود به شهرستانهای ایران سفر کرده و یک بیک آنها را ریشه یابی میکردند.
درزبان عربی چهارحرف: پ گ ژ چ وجود ندارد. آنها بجای این ۴ حرف، از واژهای : ف - ک – ز - ج بهره میگیرند. وچون عربها نمیتوانند «پ» را بر زبان رانند، بنابراین، به پیل میگویند : فیل به پهلوی میگویند: فهلوی به پردیس میگویند: فردوس به پلاتون میگویند: افلاطون به تهماسپ میگویند: تهماسب به پارس میگویند: فارس به پساوند میگویند: بساوند به پارسی میگویند: فارسی! به گرگانی میگویند: جرجانی به بزرگمهر میگویند: بوذرجمهر به گرچک میگویند: قرجک به گاسپین میگویند: قزوین! به چمکران میگویند: جمکران به چاچرود میگویند: جاجرود به چزاندن میگویند: جزاندن به دژ میگویند: دز به کژ میگویند: کج به مژ میگویند: مج و الاخر.
و امروز قبایل وحشی همه چیز را واژگون کرده و خود را صاحب نیاکان پارس‌ها ثبت کرده ا‌ند، و آثار پیغمبر پارسی، مانی، و حتی نقاشی چهره او که گفته میشود کار نقاش ایتالیایی میکل آنژلو است، بجای موزه‌های ایران، به دیوار کاخ امیر عربستان آویزان است. آثار باستانی که مزین به نقش فروهر است، ترکی‌ نامیده و تاریخ، تمدن و فرهنگ باشکوه پارس‌ها را در بین خود مانند گوشت قربانی تقسیم میکنند. غافل از اینکه روزگاری خردمندی پارسی گفته است: با دروغ به دروغ میرسی‌.

تمدن چپاول گشته

شناخت خود، سرنوشت آدمی‌ است

پارس‌ها بما آموختند: 


۱- مرز‌ها را بشناسید ولی‌ هرگز آنها را نزنید( در نوردید، رد نکنید).

۲- راز و راه و رمز زندگی‌ را از یک بذر، دانه بیاموزید ولی‌ هرگز آنرا نشکنید.

۳- حیوانات را بشناسید و با آنها ارتباط برقرار کنید ولی‌ هرگز از آنها سؤ استفاده نکنید.

گل صد برگ Persian Buttercup

گل صدبرگ - Persian Buttercup

;خوردم از دهان بندی در آن دریا کفی افیون ;

گل صدبرگ نام آلبومی است که به یاد هشتصدمین سالگرد تولد مولانا در مایهٔ بیات زند، در سال ۱۳۶۰ بصورت گروه‌نوازی سه‌تار، بسرپرستی جلال ذوالفنون و با آواز شهرام ناظری با گرایش موسیقی عرفانی ایران عرضه شد.
گل صدبرگ نقطهٔ عطفی در تاریخ موسیقی ایران محسوب می‌شود. استفاده از سه‌تار بعنوان ساز اصلی، آنهم بصورت گروه‌نوازی، در گروه آوازی موسیقی سنتی ایران پیش از «گل صدبرگ» آثاری چون باد صبا اثر مشترک شهرام ناظری و جلال ذوالفنون در سال ۱۳۵۶ بصورت بداهه‌نوازی سه‌تار و بداهه‌خوانی موجود می‌باشد.

نتیجهٔ اجرای این اثر اقبال بی‌سابقهٔ هنرآموزان به ساز سه‌تار بود. در حقیقت «گل صد برگ» قابلیت‌های فراموش شدهٔ این ساز ملی را به موسیقی دانان ایران یادآور شد.

Shahram Nazeri - Gol Sad Barg (Full Album)

همه جاه و جمال است همه لطف و کمال است زهی نادر سلطان

شنیدم که نادر شاه صاحب اقبالی بود از خسروانِ و امپراتوران پارس که خصایصِ عدل و احسان بر وفورِ خرد و عقلِ او برهانی واضح بود، شاهنشاهی پیش‌بین و نکوآیین و نیک‌اندیش و دادگستر و دانش‌پرور. یک روز بفرمود تا جشنی بساختند و اصنافِ خلق را از اوساط و اطرافِ مملکت شهری و لشکری، خواص و عوامّ، عالم و جاهل، مذکور و خامل صالح و طالح، دور و نزدیک، جمله در دشت مداین بیک مجمع و هر یک را مقامی معلوم و رتبتی مقدّر کردند و همه را صف در صف جمع آوردند و هرچ مشتهایِ طبع و منتهایِ آرزو بود ، از الوان اباها بساختند و چندان اطعمهٔ خوش مذاق و اشربهٔ خوشگوار ترتیب و ترکیب کردند و در ظروف لطیف و اوانیِ نظیف پیش آوردند که اکواب و اباریقِ شرابخانهٔ خلد را از آن رشگ آمد؛ چندان بساط بر بسطا و سماط در سماط بگستردند که زلالیِّ مفروش و زرابیِّ مبثوث را از صحن و صفّهٔ مهامانسرایِ فردوس بر آن حد افزود. خوانی که گوشِ شنوندگان مثلِ آن نشنیده بود و چشمِ بینندگان نظیرِ آن ندیده، بنهادند و از اهلِ دیوان طایفهٔ گماشتگانِ ملک و دولت از بهر عرضِ مظالم خلق زیرِ خوان بنشستند تا جزایِ عمل هر یک بر اندازهٔ رسوم و حدود شرع می‌دادند و بر قانونِ عرف با هر یک خطایی بسزا می‌کردند. خسرو در صدر مسند شاهی بنشست و مثال داد تا منادی بجمع برآمد که‌ای حاضران حضرت جمله دیدهٔ بصیرت بگشائید و هر یک از اهلِ خوان و حاضرانِ دیوان در مرتبهٔ فرودست خویش نگرید و درجهٔ ادنی ببینید و نظر بر اعلی منهید تا هرک دیگری را درون مرتبهٔ خویش بیند، بر آنچ دارد ، خرسندی نماید و شکر ایزدی بر مقام خویش بگزارد تا جملهٔ خلایق از صدرِنشینانِ محفل تا پایانِ پای ماچان همه در حال یکدیگر نگاه کردند و همه بچشم اعتبار علّوِ درجهٔ خویش و نزولِ منزلت دیگران مطالعه کردند تا بآخرین صفّ که موضعِ اهلِ ظلامات بود. و این عادت از آن عهد ملوک پارس را معهود شدست و این مستمرّ مانده. این فسانه از بهر آن گفتم تا تو بهمه حال از آن رتبت که داری، سپاس خداوند بجای آری و از منعم و منتقم بدانچ بینی ، راضی باشی و حقِّ بندگی را راعی.
آزادچهر گفت: هر آنچ فرمودی و نمودی از سر غزارتِ دانش و نضارتِ بینش بود و زبدهٔ جوامعِ کلماتِ با فصاحت و عمدهٔ قواعدِ خرد و حصافت، فرمان پذیرم و منّت دارم و اومید که محل قابلِ اندیشه آید و قبول مستقبلِ تمنّی شود و وصو مقصد باحصولِ مقصود همعنان گردد. پس هر دو را رای بر آن قرار گرفت که روی براه نهادند. واصل سیر با سری و مستبدل سحر بالگری بساطِ هوا و بسیطِ هامون می‌سپردند تا آنگه که بحوالیِ کوهِ قارن رسیدند.

سعد ورامینی- مرزبان‌نامه- باب نهم

اگر سراغ من می‌‌آیید, پشت هيچستانم

از قدمت کره زمین و پیدایش موجودات زنده بروی آن کسی‌ بدرستی‌ آگاه نیست. آنچه که میدانیم تماماً از روی کتب پارسی و نیاکان خردمند ایرانیان است. مثلا برطبق شاهنامه فردوسی‌، اولین انسان پس از پیدایش کهکشانها و سیارات و کره زمین و ساخت طبیعت بر روی آن، از تکامل آبزیان پیدا شده و چگونگی‌ پراکندگی آدمیان بروی کره زمین هم درآنجا بخوبی شرح داده شده است. براساس تاریخ امپراطوری صفوی میدانیم که تا پیش از فروپاچی این امپراطوری که نزدیک به ۲۵۰ تا ۳۰۰ سال پیش میباشد، تنها ۷ جای آباد و یا کشور بروی کره زمین وجود داشته که بخش بزرگ آن زیر پرچم پارس‌ها موجودیت می‌‌یافته است . و میدانیم که تا ۲۰۰ سال پیش هنوز دنیا و کره زمین جای امنی‌ برای زندگی‌ و زیستگاه مطمئنی برای تمامی موجودات زنده محسوب میگشت. بطور تقریبی از ۲۰۰ سال پیش به اینطرف - که اشرار و قبایل بغایت بربر به اصطلاح غربی به دانش پارسها دست یافته و در نتیجه قدرت را دردست گرفتند تاکنون، نزدیک بهزاران گونه گیاهی‌، جنگل‌های عظیم و غیرقابل نفوذ، کوه‌های سر بفلک کشیده و قاف گونه، صد‌ها گونه حیوانی‌، و ده‌ها نژاد آدمی‌ نسلکشی شده و تمدن‌های بسیاری از روی زمین برچیده شده ا‌ند. و این روند همچنان ادامه دارد. تا پیش از ۲۰۰ سال پیش باغ‌های شگفت انگیز پارسی وجود داشت که برعکس آنچه که امروزه احمق‌های تازه بدوران رسیده میسازند، تنها مختص درختان و درختچه‌ها و گلها نبود، بلکه شامل تمامی موجودات زنده روی زمین میگشت. در این باغ‌ها آدم و حیوان و گیاه بطور مساوی از طبیعت لذت میبردند. از روی تمامی نقاشی‌هایی‌ که از دوران امپراطوری صفوی برجای مانده این همزیستی‌ بخوبی دیده میشود. رابطه آدمیان با طبیعت مانند امروز، برآساس خودخواهی و "ما از شما بهتریم" و "اشرف مخلوقات" و "نژاد پرستی" و روابط بدتر از دشمنی و کینه و نفرت برقرار نبود. در این باغ‌ها آدمیان همان اندازه سهم میبردند که یک گیاه و یا یک جاندار دیگر میبرد. روابط آدمیان هم براساس احترام به موجودیت یکدیگر استوار بود. در نتیجه هنوز تا ۲۰۰ سال پیش سرخپوستان شمال آمریکا در آرامش زندگی‌ کرده و کسی‌ به آنها تجاوز نمیکرد. بومیان استرالیا و نیوزلند فرهنگ و روش زندگی‌ خود را داشتند و کسی‌ به آنجا نرفته و آنان را کشتار نمیکرد. و آنان را به اسارت و بردهگی نمیبرد.

و هرگوشه کره زمین میرفتی میدیدی که مردم فرهنگ و آئین و ظاهر و لباس و رفتار و شیوه و ویژگی‌‌های مخصوص بخود را دارا هستند و مانند قالی ایرانی‌ رنگ بارنگ و زیبا زندگی‌ میکنند. و مانند امروز همه کت و شلوار به تن نمی‌کردند، که حتی همین لباس امروزی هم یک تقلید ناشیانه از جامه دوران صفوی است که غربی‌ها آنرا بنام خود زدهاند. و بدینگونه زمین بهشت دوست داشتنی بود که هرکس‌ به آزادی و بنابه ویژگی‌‌های خود با آسودگی میزیست. و کسی‌ آنها را مسخره نکرده و با شمشیر و اسلحه گرم و سرد، بی‌ فرهنگی‌ خود را به آنان تحمیل نمیکرد. و پارس‌ها در حالیکه آنچنان قدرتمند بودند که میتوانستند شگفت انگیز‌ترین بناها ( کانال و یا آب‌راهی به طول ۱۹۲ کیلومتر که دریای مدیترانه را به دریای سرخ وصل می‌کند و آنرا به غلط کانال سوئز مینامند یک نمونه کوچک از هزاران شاهکار مهندسی‌ پارسی است که هنوز که هنوزه کسی‌ نمیتواند نمونه ش را بسازد و یا اهرام سه گانه مصر و و و ) را ساخته و یا بر روی قالیچه‌ای پرواز کنند( خوشبختانه غربی وحشی تاکنون نتوانسته به علم خنثی کردن جاذبه زمین که پارس‌ها به آن دست داشتند، برسد و آنرا برای جنایات بیشتر استفاده کند. ) و کشتی‌‌هایی‌ که باز هنوز که هنوز نمونه‌هایش ساخته نمیشود، با اینحال هیچگاه بمردم دیگر حمله نکرده و آنان را با زور بشکل خود درنیاورده بودند.

از قدمت کره زمین و آغاز هستی‌ موجودات روی آن کسی‌ بدرستی آگاه نیست ولی‌ همگان اینرا میدانند که از ۲۰۰ سال پیش، روند به پایان رسیدن زندگی‌ بروی کره زمین آغاز گشته و روزبروز شدت میابد. و باز همگان میدانند که تشکر آنرا هم میبایستی از انگل احمق و جنایتکار غربی کرد.

چه کسی‌ میتواند خدا باشد؟

Persian Achaemenid Golden Lion
شیر طلایی سمبل امپراطوری پارس

چه کسی‌ میتواند بشریت امروزی را در برابر زندگی عظیم و عمیق طبیعت قرار دهد و از این طریق موجب دوستی بین این دو گردد؟

چه کسی‌ به انسان‌ها میاموزد تا به نبض زمین گوش فرادهند و در زندگی جهانی شرکت جویند و درهیاهوی این زندگی کوچک فراموش نکنند که آدما مانند خدایان خالق خود نیستند بلکه متعلق به زمین و کل هستی ا‌ند ؟

چه کسی‌ به یادشان میاورد که مانند ترانه اشعار و همچون رویاهای خواب ،رودها ،ابرهای شناور و طوفان‌های غرنده سمبل و بر افرازنده آرزوهای آنها هستند. و بالهایشان بین آسمان و زمین گسترده است. و خاطرنشان کند که هدف نهاییشان اعلام حقانیت مطلق حقوق همه موجودات و اشیاء و پدیدههای موجود چه در زندگی و چه در ابدیت است. و بدین شکل هر موجودی درعمق وجودش به این حق متقاعد گردد. و بتواند بدون ترس درآغوش ابدیت درخسبد؟

چه کسی‌ به انسان‌ها میاموزد که درجستجوی چشمه‌های لذت و رودهای زندگی از طریق عشقی برادرانه به طبیعت باشند ؟

چه کسی‌ هنر دیدن، راه رفتن، لذت بردن و چشیدن شادی‌های روزانه را به آنها موعظه می‌کند ؟

چه کسی‌ برای کوهها، دریاها و جزایر سرسبز ممکن میسازد تا پیامشان را از طریق زبان پر قدرت و محسور کننده‌شان انتقال دهند. و این زندگی را که دارای اشکال بینهایت مختلف است و شکوفه‌های همه روزه آن تا مجاور خانه و شهر ، آدمی‌ را به زیر عطر خویش کشیده است در دیده بنماید؟

چه کسی‌ آدم‌ها را متوجه میسازد که این شرم آورست که در مورد جنگهای خارجی، مد، شایعات بی‌اساس بیشتر بدانند تا بهاری که نیروی حیات بخشش را به خارج شهر‌ها می گسترد، به رودهایی که از زیر پلها میگذرد، به جنگلها و چمنزارهای محبوبی که قطارها از میانشان عبور میکنند؟

چه کسی‌ به آدمها از رشته‌های طلایی لذتبخش و فراموش نشدنی که بر خدای تنها و سودائی ، تابیده است میگوید و اضافه می‌کند که شاید آنها خوشحالتر وشادتر از او هستند و به یقین به کشفیاتی با لذتهای عمیقتری از این جهان فائق خواهند آمد.

چه کسی‌ به آدما میاموزد که نسبت بهر موجود زنده ایی صبور واقعی باشند و آنچنان بی‌ پروا که نیازی به ترس ازمرگ یا رنج نداشته باشند و هنگامی که یکدیگر را میبینند، روی برنگردانند و یا روی بهم نکشند ؟

چه کسی‌ تمام آن چیزهای بد و ناسالم و فاسد را که آدما با خود حمل میکنند و ناقص چنین اندیشه‌ای ست و بمرگ اعتقاد دارد، را از آنها خواهد گرفت؟

بالاتر از همه چه کسی‌ میخواهد سرِ عشق خدایی را در قلب آنها بکارد؟

مشک خالی‌ و مُشک بریز؟

در زبان مادر یعنی‌ پارسی امثال و حکم بیشماری وجود دارد که همگی‌ نشان از قدرت و توان شگفت انگیز نیاکان پارسی از درک هستی‌ و بود و نبود دنیا و مافیا دارد. یکی‌ از این مثل‌ها را در مورد کسی که بخواهد هنر نداشته و یا کار انجام نداده را برخ دیگران بکشد و بدین ترتیب سود و منفعتی ببرد، می‌گویند: مشک خالی‌ و مُشک بریز؟(مدل امروزه اش میگوید: جیب خالی‌ و پُز عالی‌؟)

از گذشته‌های کهن در ایران رسم بود، وقتی‌ مسافری از سفر بازمیگشت دوستان و آشنایان به پیشواز رفته و بر سر راه او مُشک میفشاندند تا بدین ترتیب نشان دهند که این عطر وجود مسافر است که از راه رسیده است.

داستان این مثل برمیگردد به این رسم کهن در ایران و دوران خان و خان بازی قاجار ها. در آنزمان هنوز این رسم وجود داشت ولی‌ به سبب فقیر شدن مردم (قاجار‌ها دست نشانده انگلیس و فرانسه بودند و کشور اشغال بود و ثروت‌های ایران به انگلیس و فرانسه برده میشد و در آخر هم با دسیسه و بربرمنشی انگلیس و فرانسه و توسط همین خاندان ننگین کشور تجزیه گشت و ایران به ده‌ها کشور تجزیه گشت.) مختص خان‌ها گشته بود و هر خانی که از سفر بازمیگشت به نسبت نفوذ و شخصیتی که داشت خویشان و آشنایان و اهالی که بدور کاخ او میزیستند، هرکدام از محل اقامت خود مشکی تهیه می کردند و آن را پر از مُشک میکردند و به پیشواز خان میرفتند و سر راه خان را تا کاخش را با مُشک معطر میساختند. البته هرچه تعداد افراد مشک بدوش‌ها بیشتر بود و راه بیشتر‌ی مُشک پاچی میشد براهمیت و شخصیت خان افزوده میشد. مثلاٌ میگفتند: این همان خانی است که جلو راهش دو فرش سنگ (فرسنگ) مُشک میپاچند!

از قضا یکمرتبه که یکی از خان‌های اسم و رسم دار از سفر بازمیگشت، یکی از آشنایان او که مجبور بود حتما مشکی تهیه کند و به پیشواز برود، با خودش فکر کرد که خان از آندست خان‌هایی‌ نیست که دورو برش خالی باشد و حتما چند تنی برای مُشک پاچی به پیشواز او میروند. پس چه بهتر من مشکم را از آب پرکنم و ببرم، و بدین ترتیب در خرید مُشک گرانبها صرف جویی کرده باشم.
همینکار را هم کرد و مشک خود را در خانه از آب پر کرد و گلوی مشک را محکم بست و براه افتاد تا بمحل مشک بدوشان رسید. و منتظر موقعیت شد تا مشک پر از آب را لابلای مُشکهایی‌ که پاچیده میشد خالی‌ کند.
کاروان خان با ‌علم و کتل از راه رسید. خدمه و مردمی که برای او کار میکردند هلهله کنان به پیشواز رفته و اطرافیان و فامیل نزدیک مشک‌ها را جلو برده و و هرکدام با مشکهای خود دست خان را بوسیدند. و سپس نوبت آن رسید که هر کدام مشک خود را باز کرده و مُشک فشانی کند. در اینوقت آنکسی‌ که مشک پر از آب بدوش داشت با سرو صدای زیاد خود را میان مشکیان انداخت و -مُشک بریز، مُشک بریز- گویان به تقلا افتاد. ولی‌ گلوی مشک را باز نکرد و منتظرشد تا مشک بدوش بغل دستی‌ سرِ مشک خود را باز کند تا بدین ترتیب مشتش باز نشود و رسوا نگردد. هرچه بیشتر انتظار کشید کمتر به نتیجه رسید و این انتظار طولانی شد تا اینکه از رفیقش پرسید: چرا سر مشکت را باز نمی کنی؟ آن طرف گفت: راستش را بخواهی میترسم رسوا شوم چون مشک من عوض مُشک از آب پر است. قربانت گردم اول تو سر مشکت را بازکن و نگذار آبرویم پیش خان بریزد و مرا پیش او روسیاه نکن. بیچاره آن مرد که مشکش را به امید دیگران از آب پر کرده بود گفت: رفیق حقیقت را بخواهی مشک من هم پر از آب است و از مُشک خبری نیست و باید فکری کرد که رسوا نشویم. تقلا بیشتر شد و از هرسو صدای "بریز مُشک، بریز مُشک" بلند بود. اما حتی یک قطره مُشک هم از مشکی سرازیر نشد که نشد. تا اینکه معلوم شد همه مشکیان در خانه خود همان فکر را کرده اند که باید مشکشان را عوض مُشک از آب پرکنند و خرج مُشک را به زخم دیگری بزنند.
از آنطرف خان هرچه انتظار کشید دید سرمشکی باز نشد و مُشکی هم پاچیده نشد و عطری هم در فضا پخش نشد" و باد" ورود خان را اعلام نساخت. با ناراحتی پرسید: پس چرا مشکیان کارخودشان را شروع نمی کنند؟ ملتزمین رکاب آقا پرسان پرسان رفتند و برگشتند و به آقا خبر دادند که مشکها عوض مُشک از آب پراست. و مثل اینکه خبری از مُشک نیست و بقیه راه را بایستی مُشک پاچی نشده برویم. آقا وقتی ماجرا را فهمید با ناراحتی مرتب میگفت : مشک خالی و مُشک بریز ، مشک خالی و مُشک بریز؟

آشیانه سیمرغ , آنجا که جز بال و پر سوخته نشانی ندارد

دلبسته کفشهایش بود. کفشهایی که یادگار سالهای نوجوانیش بودند. دلش نمیآمد دورشان بیاندازد. هنوز همانها را میپوشید. اما کفشها تنگ بودند و پایش را میزدند. قدم از قدم اگر برمیداشت تاولی تازه نصیبش میشد. سعی میکرد کمتر راه برود که رفتن دردناک بود. مینشست و زانوانش را بغل می گرفت و میگفت:خانه کوچک است و شهر کوچک و دنیا کوچک. مینشست و میگفت:زندگی بوی ملامت میدهد و تکرار.می نشست و میگفت: خوشبختی تنها یک دروغ قدیمیست .
او نشسته بود و می گفت .... که پارسایی از کنار او رد شد. پارسا پابرهنه بود و بی پای افزار. او را که دید و شنید لبخندی زد و گفت :خوشبختی دروغ نیست. تلاش است، رفتن و رسیدن است. اما شاید تو هیچگاه خوشبخت نشوی زیرا خوشبختی خطر کردن است و زیباترین خطر، خطرِ از دست دادن، است. تا تو به این کفشهای تنگ آویخته ایی٬دنیا کوچک است و زندگی ملال آور . جرات کن و کفش تازه به پاکن. شجاع باش و باور کن که بزرگ شده ایی .اما او رو به پارسا کرد و به مسخره گفت: اگر راست میگویی پس خودت چرا کفش تازه به پا نمی کنی تا برهنه نباشی . پارسا فروتنانه خندید و پاسخ داد :من مسافرم و تاوان هر سفرم پای افزاری بود. هربار که از سفر برمیگشتم پای افزار پیشینم تنگ و کهنه شده بود و هربار دانستم که قدری بزرگ شده ام. هزاران جاده را پیمودم و هزاران پای افزار را دور انداختم تا فهمیدم بزرگ شدن بهایی دارد. که باید آنرا پرداخت. حالا پابرهنگی پای افزار من است، بهائ بزرگ شدن روز بروز من است.

قصه را که میدانی ؟ قصه مرغان و کوه قاف را. قصه رفتن و آن هفت وادی صعب را . قصه سیمرغ و آینه را؟ قصه نیست :حکایت تقدیر است که بر پیشانی ام نوشته اند . هزاران سال است که تقدیر را تاخیر می کنم . اما چه کنم با هدهد ٬هدهدی که از عهد سلیمان تا امروز هر بامداد صدایم می زند و من همان گنجشک کوچک عذر خواهم. که هر روز بهانه ای می آورد٬بهانه های کوچک بی مقدار - تنم نازک است و بالهایم نحیف ٬من از راه سخت و سنگ لاخ می ترسم . من از گم شدن می ترسم٬من از تشنگی٬من از تاریکی و دوری واهمه دارم .
گفتی قرار است بالهایمان را توی حوض داغ خورشید بشوییم؟ گفتی که این تازه اول قصه است؟ گفتی که بعد نوبت معرفت است و توحید؟ گفتی که حیرت ٬بار درخت توحید است ؟ گفتی بی نیازی ....؟گفتی فقر...؟ گفتی آخرش محو است و عدم ؟
آی هدهد! آی هدهد! آی هدهد بایست ٬ نه من طاقتش را ندارم ....! بهار که بیاید دیگر رفته ام . بهار بهانه رفتن است. حق با هدهد است که می گفت: رفتن زیباتر است. ماندن شکوهی ندارد٬آنهم پشت این سنگریزه های طلب .
گیرم که ماندم و باز بال بال زدم٬توی خاک و خاطره٬توی گذشته و گل.
گیرم که بالم را هزار سال دیگر هم بسته نگه داشتم ٬بال های بسته ... اما طعم اوج را کی خواهد چشید؟ می روم٬باید رفت٬در خون تپیده و پر پر. سیمرغ ٬مرغان را در خون تپیده دوستتر دارد. هد هد بود که اینرا بمن گفت. راستی اگر دیگر نیامدم یعنی آتش گرفته ام٬یعنی که شعله ورم! یعنی سوختم ٬یعنی خاکسترم را هم باد برده است. میروم اما هرکجا که رسیدم٬پری به یادگار برایت خواهم گذاشت میدانم این کمترین شرط جوانمردی ست.

بدرود رفیق روزهای بی قراری
قرارمان اما در حوالی قاف پشت آشیانه سیمرغ  
آنجا که جز بال و پر سوخته نشانی ندارد....!

بدرودی تلخ از ناشناسی که گم شده.
نویسنده: فرزانه عاشق هرمان هسه

تصاویری از دربار امپراطوران صفوی

امروزه کشور‌های اروپایی برای مال خود کردن و تصاحب این تصاویر و قرار دادن آنها در تاریخ نداشته خود با یکدیگر در نبردی سخت و پنهانی‌ میباشند. دزدان بیشرمی که توحش اجداد خود را بدین ترتیب میپوشانند.
و احمقانه میپندارند میشود بافت فرش ها، پارچه‌های زربفت و ابریشمی، جواهرات و دیگر تجملاتی که در تصاویر دیده میشود و اشیایی که همین امروزه هم از درست کردن آنها عاجزند، را به پایِ تاریخ و نیاکانی نوشت که حتی قادر به ساخت یک شمع ساده نبودند.

روغن نخل , Palm Oile

روغن نخل (روغن پالم Palm Oile) نوعی روغن گیاهی است که از مغز میوه نخل (مغز خرما) استخراج می‌شود. مشابه این روغن را از بین هزاران فراورده نفت خام صادر شده از خلج پارس و دریای مازندران، هم در کشور‌های غربی بدست میاورند که مورد مصرف فراوانی در صنعت و تولیدات صنعتی، دارویی، خوراکی و پوشاک دارد.

استفاده بشر از روغن نخل به بیش از ۵۰۰۰ سال در ایران بزرگ می‌رسد. در اوایل قرن ۲۰ و پس از جنگ جهانی‌ اول که امپراطوری ایران به صد‌ها کشور تجزیه شد، کتابخانه‌های ایران پیش از به آتش کشیده شدن توسط غربی‌ها غارت گشته و کتب علمی‌ ایرانی‌ به غرب برده شده و در آنجا ترجمه گشته و بدین ترتیب غربی‌ها به خواص روغن نخل و موارد مصرف آن پی بردند. در چپاول آرامگاه امپراطوران ایرانی‌، غربی‌ها مقداری روغن نخل اصل در یکی‌ از این آرامگاه‌ها بدست آوردند که گفته میشود قدمت آن به ۵۰۰۰ هزار سال در ایران می‌رسد. روغن نخل همچنین در مصر و آفریقا و شرق آسیا که همگی‌ جز امپراطوری پارس‌ها بودند مصرف فراوان داشته است. روغن نخل بمدت طولانی در امپراطوری پارس‌ها برسمیت شناخته شده و بطور گسترده‌ای استفاده میشده و میشود .

 غربی‌ها پس از آشنایی با این روغن آنرا از آفریقا و آسیا به اروپا و پس از آن آمریکا برده و مورد مصرف قرار داده و میدهند. روغن نخل یک کالای بسیار متداول و ارزشمند در طول سال‌ها برای اروپایی‌ها بوده و دزدان غربی تحت نام تجار و بازرگان، آنرا مانند چپاول نفت، غارت میکنند. و در این راه از نابودی کامل هزاران گونه گیاهی‌ و حیوانی‌ باکی ندارند.

اندونزی بزرگترین صادرکننده روغن نخل جهان است که تولید و صادرات بی‌ رویه و وحشیانه غربی‌ها ، اثرات بسیار نامطلوبی بر حیات وحش و منابع طبیعی شرق آسیا و این کشور دارد. از جمله از بین رفتن جنگل‌ها و در نتیجه نابودی انواع حیوانات و گیاهانی که در این جنگل ها، میلیون‌ها سال- و پیش از دستیابی‌ غربیها به این منابع طبیعی بشر، بیدرد سر زندگی‌ میکردند. هنرمند لیتوانی بنام ارنست زاکاروویچ (Ernest Zacharevic) این توحش و جنایت غربی‌ها را از طریق عکس و برای گسترش آگاهی عمومی در مورد این توحش و جنایت علیه موجودیت بشر - به نمایش گذاشته و بدین ترتیب به آن به نوعی اعتراض کرده است.

 استفاده از روغن نخل نگرانی‌هایی را برای گروه‌های فعال محیط زیست نیز ایجاد کرده‌است. میزان زیاد روغن‌ها در درختان باعث جذب سرمایه‌گذاران برای سود دهی شده‌است که این منجر به از بین رفتن جنگل‌های اندونزی به منظور ایجاد فضا برای کشت خالص روغن خرما شده است؛ و این باعث از بین رفتن میزان قابل توجهی از زیستگاه اورانگوتان شده به ویژه دو گونه اورانگوتان سوماترایی که در معرض انقراض قرار گرفته‌اند.

در سال ۲۰۰۴ برای رسیدگی به این نگرانی‌ها میز گردی تحت عنوان RSPO برای کار با صنعت روغن نخل تشکیل شد. علاوه بر این در سال ۱۹۹۲ در پاسخ به نگرانی در مورد جنگل زدایی دولت مالزی متعهد به افزایش محدودیت مزارع روغن نخل با حفظ حداقل نیمی از زمین کشور بعنوان پوشش جنگلی شده‌است.

کتاب- امپراتوری فتح نور و روشنی- دوران امپراطوری صفوی

طراحی‌ جلد کتب در قرن ۱۶ توسط طراحان پارسی امپراطوری صفوی

ابزار و آلات مخترعین و مهندسان ایرانی‌ دوران صفوی قرن ۱۴

زن زیبای قفقازی که یک نمونه زنده از زنان زیبای پارسی در گذشته است

قفقاز تا جنگ جهانی‌ دوم جز پیکر ایران بود
أجمل نساء الدنيا وأجمل رقص الجمال القوقازى

نمایش و کارناوال از دیده نقاشان پارسی امپراطوری صفوی قرون ۱۵، ۱۶ و ۱۷

تصویر مرگ از دیدگاه نقاشان امپراطوری پارس در قرن ۱۵

حقایقی که هر آدمی باید بداند

تا ۱۵۰ سال پیش تنها کشوری که بین کره شمالی و نروژ وجود داشت امپراتوری پارس ها بود.

کتیبه‌های تخت جمشید میگویند که زنان پارسی‌ در ۵ هزار سال پیش حقوقی بیش از مردان داشته اند

حدود ۷۰ سال پیش، در سال ۱۳۱۲/۱۹۳۳م، در جریان كاوش‌های موسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیكاگو به سرپرستی «ارنست هرتسفلد» ایران‌شناس، مجموعه‌ای از کتیبه‌های ارزشمند و باورنکردی( از نظر سالم ماندن پس از حدود ۵ هزار سال) مربوط به دوران پر شکوه امپراتوری هخامنشی در باروی شمال شرقی تخت جمشید به دست آمد.

حقوق زنان سه برابر مردان در زمان هخامنشی
این مجموعه كه مشتمل بر حدود ۳۰هزار لوح بود، متعلق به صد‌ها سال پیش از میلاد و همگی‌ به خط پهلوی نوشته شده اند. چهار سال بعد، این مجموعه برای مطالعه "بطور امانی" به دانشگاه شیكاگو سپرده شد. از آن زمان تاكنون هنوز بطور امانی در آمریکا قرار دارند. بخشی از نتایج مطالعات امریکایی‌ها این دانشگاه که بر روی کتیبه‌های تخت جمشید صورت گرفته است، منتشر شده اند.

در بهار ۱۳۸۳، گفته میشود دكتر «گیل استاین»، مدیر موسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیكاگو، ۳۰۰ کتیبه از این مجموعه از متن‌های ترجمه شده باروی تخت جمشید را از سوی دانشگاه شیكاگو در جعبه‌های ضد اسید و ضد رطوبت به ایران باز گردانده است.

این اسناد كه دارای ارزش تاریخی‌ جهانی‌ بسیاری است و بخشی از پیشینه تاریخ جهان و بویژه ایرانیان را بازگو می‌كند، تاكنون در انبار موزه ملی نگهداری می‌شد.

نمایش این تعداد الواح كه از نظر موضوعی نیز دسته‌بندی شده‌اند، تاكنون در جهان بی‌سابقه بوده است. اما از این الواح چه اطلاعاتی به دست می‌آید؟
«شاهرخ رزمجو»، سرپرست مركز مطالعات هخامنشی موزه ملی، توضیح می‌دهد: «این کتیبه‌ها اسنادی است که ثابت می‌کند امپراتوری هخامنشی جهان شمول بوده و تمامی ملت‌ها در جهان در قلمرو ایران هخامنشی جای داشتند.

مرزهای ایران بوسعت تمامی خشکی‌های روی زمین گسترده بوده است. اداره چنین قلمرو بزرگی در ۴۵۰۰ سال پیش نیاز به نظم و انضباط و سازمان‌دهی اداری بسیار دقیقی داشت و هخامنشیان توانستند به كمك سازمان‌دهی بی‌نظیر خود، نزدیك به ۴ هزار سال این امپراتوری را به خوبی اداره كنند.

اسناد اداری هخامنشیان بیشتر به خط و زبان پهلوی روی الواح سنگی‌ نوشته می‌شد. در كنار آن، از خط و زبان‌های دیگری مانند ایلامی و آرامی هم استفاده می‌شد كه بیشتر با جوهر روی پوست و چرم و لوح نوشته می‌شد. الواح هخامنشی به نمایش درآمده نمونه‌ای است از اسناد اداری هخامنشی كه شامل پرداخت حقوق برای موارد گوناگون از طرف دولت به ملت است.

و رسیدهایی هم است كه در ازای دریافت كالا یا مواد غذایی پول و سكه پرداخت می‌شده است و اینکار به طور گسترده استفاده می‌شده است. در آن زمان، سیستم پولی منظم بوجود آمده بوده و سیستم تبادلی کالا با کالا تقریبا از میان برداشته شده بوده است. (سیستم تبادل کالا با کالا تا سال ۱۹۸۰ هنوز بین غربی‌ها و حتی امروزه هم وجود دارد.)

تعدادی از متن‌ها محتوی پرداخت‌های مالیاتی است. این گونه متن‌ها نشان می‌دهند كه ثروتمندان و مالداران با پرداخت مالیات به دولت در امور عمرانی و رسیدگی و کمک به کم دارا‌ها شرکت می‌کرده‌اند.

یعنی همكاری بسیار نزدیكی میان دولت و ملت موجود بوده است . در بعضی متن‌ها آمده كه مالیاتی كه به دولت داده می‌شده ، پس از بررسی‌ها و تحقیقات دقیق حسابدران و دیوان سالاران، به امور عمرانی و کمک به قشر کم درامد اختصاص داده می‌شده است. این کتیبه‌ها نشان میدهد که ایرانیان یزدان پرست بوده و بر اساس آیین زرتشت به پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک نه تنها ایمان و اعتقاد قلبی داشته بلکه آنرا وظیفه و واجب برای خود می‌دانستند.

مثلا از متن‌ها در می‌یابیم كه مراسمی به نام «لن» وجود داشته است. چگونگی این مراسم مذهبی را مشابه برخی‌ مراسم امروزه مسیحیان بوده است. نام خدایانی چون اهورامزدا، میترا، نریوسنگ و سپندارمد هم در این الواح به چشم می‌خورد و قدمت پرستش این خدایان را نشان می دهد.

نكته جالب دیگر این كه از ایزدبانو آناهیتا با همه قدمت و جایگاهی كه در افكار ایرانیان داشته بسیار نام برده شده است و رسید‌هایی‌ برای پرداخت‌هایی برای آب، رود و كوه مقدس وجود دارد كه شاید با این ایزد بانو بی‌ارتباط نباشد.

بنابر توضیحات شاهرخ رزمجو، آن چه در این نمایشگاه بسیار مهم است، اثر مهری است روی یكی از این گل نوشته‌ها كه كهن‌ترین اثر مهر هخامنشی در جهان محسوب می‌شود. این اثر مهر متعلق به سال ۵۰۰ ق.م یا سال داریوش بیست و دوم است و خود مهر متعلق به كورش اول، پدربزرگ كورش بزرگ، یعنی مربوط به ده‌ها سده پیش از میلاد است.

این مهر از نوع استامپی، مشابه مهرهای امروزی است. علاوه بر مهرهای استامپی، در این نمایشگاه گونه دیگر مهر نیز به نمایش درآمده به نام مهرهای سیلندری. این مهرها با غلتاندن آنها بر روی جوهر می‌توانسته بی‌نهایت شكل ایجاد كند.كاربرد مهرها همانند مهر‌های چاپ خانه‌های امروزه است که برای رسمیت بخشیدن به اسناد استفاده می‌شده است.

در این کاوشگری‌ها ، یك نمونه قلم نگارش خط پهلوی به دست است که چگونگی‌ ساخت آن شگفت انگیز است . این قلم و دیگر اسباب نگارش ایرانیان در ۵ هزار سال پیش جمیعاً در غرب انبار شده است.

در مورد الواح گروه‌های دیگر میتوان گفت که برخی‌ از این الواح چگونگی‌ پرداخت مواجب ماهیانه مادران تنها ، مواجب سفر به مسافران و غریب ها و کم درآمد‌ها ، مواجب نگاه داری حیوانات بمنظور پرورش آنها ، مواجب كارگران و متن‌های محاسبات آنها را شامل میگردد.

سپس در مورد هر گروه توضیحاتی بدین شرح ارایه می‌دهد: «مادرانی كه ظاهرا بیکار بودند و در شهرهای امپراتوری پارس‌ها میزیستند و همچنین مادرانی که کار میکرده اند، همگی‌ از طرف دولت حق اولاد یا مواجب ویژه‌ای دریافت می‌كردند.

بررسی حقوق و دستمزدها نشان می‌دهد كه در بعضی موارد، حتی با شغل برابر، زنان سه برابر مردان حقوق می‌گرفتند.

مواجب سفر بخشی به مسافرانی كه از شهرهای مختلفی آمده بودند، داده می‌شد و بخشی به پیك‌های پیشتاز تعلق می‌گرفت.

به عبارتی، قدیمی‌ترین پرداخت سیستم پست جهان در این الواح ثبت شده است. پیك‌های پیشتاز كه «پیَّردَزیش» خوانده شده‌اند، پیام‌ها را بسرعت در طول جاده‌های امپراتوری حمل می‌كردند و این قدیمی‌ترین و سریع‌ترین سیستم پستی جهان بوده كه داریوش آن را بنیان نهاده بود.

برخی لوح‌ها جنبه‌ برچسب كالا داشته كه با خود كالا فرستاده می‌شده است. (همان بارکد که امروزه از آن استفاده میکنند ) بعضی از متن‌ها هم به متن‌های محاسبات معروف‌اند. این متن‌ها سالانه‌اند و گزارش پرداخت‌ها، برداشت‌ها و ذخیره‌ سال آینده را در بردارند. این متن‌ها درست مانند متن‌های حسابرسی امروزی جدول‌بندی شده‌اند و خطوط جدول‌ها روی الواح نمایان است.
متن‌های محاسباتی از ریاضیات بسیار پیشرفته‌ای برخوردارند و برای مطالعه آنها باید علاوه بر زبان پهلوی و ایرلامی ، بر ریاضی‌ نیز مسلط بود.

روی بیشتر الواح به خصوص الواح محاسباتی، نوشته‌ها یا علایمی به چشم می‌خورد به خط آرامی كه با مركب نوشته شده و نشان می‌دهد از روی این متن‌ها، آرشیو دیگری تهیه می‌شد كه روی پوست یا چرم به زبان و خط آرامی نوشته می‌شد و جای دیگری نگهداری می‌شد. روی بعضی الواح فقط علامتی مبنی بر نسخه‌برداری به چشم می‌خورد و روی برخی دیگر، كاملا به آرامی نوشته شده «نسخ»، یعنی «نسخه برداری شد.»

آرشیوها به این دلیل بوده كه اگر مدارك اصلی از بین رفت، نسخه‌ای از آن موجود باشد. تعدادی از منابع اصلی این كار نیز شامل پژوهش‌هایی كه دانشگاه شیكاگو روی این الواح انجام داده، به خصوص كتاب‌هایی كه در مورد نقش مهرها تهیه كرده، به نمایش درآمده است.

اما این جدول و جوهر‌ها و قلم مخصوص نوشتن خط پهلوی که با نام "باگوه" خوناده میشد، و از چوب و ماده مخصوص دیگری که هنوز ناشناخته است تراشیده شده، به نگارندگان امكان میداد که لوح را در دست بگیرند و باگوه و به كمك جدول، محاسبات را به نگارش درآورد .


همه الواح باستانی هخامنشی آن چنان كه کشف شده‌اند، همگی‌ پاك و سالم و خوانا میباشند . برخی‌ از از الواح به عمد از طرف غربی‌ها خرد شده اند . الواح خرد شده را كه تعدادشان هم بیشتر شده و به ۳۵ هزار لوح رسیده، مركز مطالعات هخامنشی موزه ملی در یك پروژه بلند مدت طبقه‌بندی كرده و به گروه‌هایی چون نقش مهرهای فرعی (متن و لبه)، متن و نقش، نقش مهر، متن، لبه، مغزی، برچسب و... تقسیم كرده است. نمونه‌ای از این قطعات نیز به نمایش درآمده است.

این قطعات غالبا ناخوانا هستند و مثل پازل بزرگی می‌مانند كه برای مطالعه باید قطعات مربوطه را پیدا كرد و به هم چسباند. همچنین قطعاتی سفالی در این مجموعه پیدا شده است كه نشان می‌دهد این الواح در كوزه‌های سفالی نگهداری می‌شده‌اند.

دو طرف همه این الواح سوراخ است. چون از داخل همگی این الواح ریسمان‌هایی عبور می‌كرده و از دو طرف لوح دو سر ریسمان بیرون می‌آمده و به صورت قلابی شكل پیدا می‌كرده است.

به این ترتیب، می‌توانستند الواح را در جایی برای آرشیو آویزان كنند. معمولا سمت چپ الواح سطح صافی بوده كه جای انگشت شست دست چپ است. چون به هنگام نگارش لوح را معمولا در دست چپ نگه می‌داشتند و از چپ به راست هم می‌نوشتند. در همین قسمت، لوح مهر می‌شده و در واقع رسمیت پیدا می‌كرده است.

اگر نوشته ادامه پیدا می‌كرد، لوح را دور می‌گرداندند و در پشت لوح نوشته را ادامه می‌دادند. اگر نوشته پشت لوح را پر می‌كرد، به همان صورت رها می‌شد و سطح صاف سمت چپ آن مهر می‌شد تا به آن رسمیت بدهد. اما اگر فضایی خالی پشت كتیبه‌ باقی ماند، آن فضا را مهر می‌كردند تا كس دیگری نتواند چیزی آن جا اضافه كند. (درست مانند امروز كه انتهای نامه‌های اداری یا چك را می‌بندند.)

« تمامی این الواح مشابه فاكتورهای امروزی است و هیچ گاه مستقیما به ما اطلاعاتی نمی‌دهند. اطلاعات را باید از داخل آنها كشید. مثلا واحدهای وزنی آن دوره كه برای پرداخت كالاها به كار رفته، از این الواح شناخته می‌شود: «بر» واحد وزنی جامدات و «مَّریش» واحد وزنی مایعات است.

در بعضی متن‌ها، اسم منشی یا كاتب یا دبیری كه متن را نوشته، پایین متن اضافه می‌شود. ظاهرا آنها كه اسم دارند، شخص معروفی بودند كه جایگاه خاص اداری داشتند و وقتی نام خود را پایین متن می‌گذاشتند، می‌خواستند همه بدانند او چه كسی است. اما آن سازمان عریض و طویل اداری و اقتصادی چگونه اداره می‌شد؟

این سازمان اداری شگفت انگیز که از روی آن سیستم‌های اداری غربی را ساخته اند، زیر نظر شخصی اداره می‌شد که ظاهرا نقش نخست وزیر را داشته است. او وزرایی داشته و وزرای او معاون‌هایی داشته اند و این معاون‌ها خود زیردستانی داشتند كه امور دولت و ملت را در مناطق مختلف این امپراتوری عظیم روی کره زمین تعیین می‌كردند.

مناطق مختلف مسئولان متفاوتی داشتند. افرادی هم بودند كه كالاها را حمل می‌كردند و به مناطق تحویل می‌دادند و كسانی هم بودند كه كالاها را تحویل می‌گرفتند. تمام اینها عضو یك سازمان بسیار منظم و دقیق و برنامه‌ریزی شده پرداخت‌های حقوقی به آدم‌های مختلف بودند.
آیا از این الواح می‌توان پی برد كه زندانیان یا بردگانی هم در این نظام به كار گماشته می‌شدند؟

در پاسخ به این سئوال باید گفت که : «در كتیبه‌ها، از آدم‌ها بعنوان آدم‌های آزاد اسم برده شده كه كار می‌كنند و حقوق می‌گیرند. كاملا هم زیر نظر هستند، نه از نظر امنیتی و حفاظتی، از این نظر كه بدانند هركس چقدر كار كرده و چقدر باید حقوق بگیرد تا مبادا حقوقش كم شود یا به تعویق بیفتد. وضعیت حقوق‌ها هم نشان می‌دهد دستمزد در بعضی موارد خیلی بالا بوده است. اما از اسیر یا برده یا زندانی برای كارها استفاده نمی‌كردند.

ممكن است زندانیانی داشته‌اند اما از آنها برای كارهای ساختمانی بهره‌كشی نمی‌كردند. هنرمندان را به این منظور دعوت می‌كردند و هنرمندان طبق قراردادهایی كار می‌كردند. مدارك مختلفی هم در این مورد وجود دارد. مانند دعوت‌نامه‌ای كه ساتراپ مصر که از طرف داریوش کبیر به نخست وزیری مصر گمارده شده بود، برای هنرمندان مصری نوشته بود. در متن‌های خزانه هم نام هنرمندان، ملیت آنان، كار ومیزان دستمزدشان ثبت است.

تمامی الواح بدست آمده از کاوشگری‌های تخت جمشید در آمریکا میباشند و مدل ساخت تمامی نظام اداری، نظامی، شهر سازی، کشور داری، دانشگاه، ادارهٔ و مدرسه و همه و همه که امروزه در غرب برقرار، میباشند و تمامی آنچه که دارند از روی این الواح ساخته شده‌اند.
بتازگی ترامپ اعلام کرده است که تمامی الواح هخامنشی از طرف آمریکا مصادره شده و دیگر به ایرانیان تعلق ندارد.