غار آبی تاریخی سهولان:
غار «سَهولان» (کردی: سهللن) در روستای سهولان، ۴۲ کیلومتری جنوب شرقی مهاباد بین مهاباد و بوکان در استان آذربایجان غربی واقع شده‌است. ارتفاع سقف غار تا سطح دریاچه آن به ۵۰ متر میرسد و عمق آب در برخی جاها به ۳۰ متر میرسد. اختلاف دمای درون و بیرون غار بین ۱۰ الی ۱۵ درجه‌است.
سهولان به زبان کردی به معنی یخبندان است و مردم محلی غار را «کونه کوتر» یعنی لانه کبوتر نیز می‌نامند. دلیل این نامگذاری وجود تعداد زیادی لانه کبوتر درون غار است.
این غار در فهرست آثار طبیعی ملی ایران قرار دارد.
عمر غار بین ۵۰ تا ۷۰ میلیون سال تخمین زده می شود. گفته میشود برای ایجاد یک سانتی متر مربع از این عوارض طبیعی آهکی که در اصطلاح زمین شناسی به آنها «استالاکتیت و استالاکمیت» می گویند صدسال وقت لازم است. شخصی به نام حسین با حقوق ماهانه ۱۰۰ هزار تومان سه سال است که برای شهرداری مهاباد کار می کند. به دلیل رطوبت شدید و دمای پایین غار آبی حسین مجبور است روزانه چند ساعت بیرون از غار آمده و در زیر آفتاب دراز بکشد. چوپانی با مهارت در حالی که قایق را با پارو به پیش می راند اسم هر کدام از برجستگی‌های آهکی را به گردشگران توضیح می دهد. این یکی خوشه انگور است، آن یکی قارچ، عروس دریایی، خفاش، توت فرنگی و. . . چوپانی اطلاعات زیادی در مورد این غار دارد. می گوید ما هنوز تمام نقاط غار را کشف نکرده ایم، یقینا آبراه‌های دیگری نیز وجود دارد که ما به دلیل عدم وجود امکانات نتوانسته ایم به آنها دسترسی پیدا کنیم. برجستگی‌های آهکی از نظر هندسی هیچ گونه شکل خاصی ندارند و هرکدام از آنها را می توان در ذهن به شی‌ای تشبیه کرد. درواقع زیبایی غار شاید به همین دلیل باشد. پس از عبور از چند باریکه آبی به تالار اصلی دریاچه غار که با سطح آب ۵۰ متر ارتفاع دارد و به صورت هرمی شکل است می رسیم. شگفتی‌ها و زیبایی‌های غار سهولان را نمی توان با هیچ زبانی بیان کرد. پس از گشتی در غار سحرانگیز سهولان چوپانی ما را در ساحل دیگر تالار اصلی دریاچه (حوضچه) پیاده می کند. او می گوید برای خروج از غار راه خشکی دیگری وجود دارد که می توان پیاده آن را تا سطح زمین طی کرد. برای خروج از غار وارد تونلی می شویم که بی‌شباهت به فیلم‌های فضایی و تخیلی نیست. گویی در سیاره دیگری سیر می کنی. در اینجا زیبایی به اوج خود می رسد. از تونلی که اطراف آن به طرز زیبایی چراغانی شده عبور کرده و پله‌های پیچ در پیچ زیادی را به طرف بالا طی می کنیم به طوری که نور خورشید پس از مدتی نمایان می شود.
آثار باستانی بدست آمده از این غار که مربوط به دوران اشکانیان و گویای تاریخ ایران است، متاسفانه تماماً به اروپا منتقل شده و اثری از آثار آن در دست ایرانیان نیست. در زمان قاجار‌های ننگین انگلیس‌ها و فرانسوی‌ها ایران را ملک طلق خود می‌دانستند درون ایران میچرخیدند و آنچنان برای غارت اموال ایران با یکدیگر مسابقه گذشته بودند و شبانه روز این منابع و آثار باستانی با کشتی به کشورهایشان فرستاده میشود که در تاریخ و در هیچ کجای دنیا سابقه ندارد. امروز هم وزارت اطلاعات آخوندی را مامور کرده‌اند آنچه که باقی مانده است را نابود سازد تا دست غارت گریهایشان رو نشود. بنابر این وزارت اطلاعات آخوندی برای نابودی در و دیوار که تنها بازماندگان این غار شگرف هستند بشتابید، اگر البته تا کنون چیزی از آن باقی مانده باشد!
این غار آبی در ۴۳كیلومتری شرق مهاباد قرار دارد و تشكیل آن به دوره دوم زمین شناسی بر میگردد و ژاك دمورگان فرانسوی در كتاب خود به نام جغرافیای ایران در سالهای ۱۸۹۲الی۱۸۹۶ از آن نام برده است. او به كمك اهالی محل با كلك غار را پیموده است و نقشه‌ای از آن تهیه كرد. درون غار سفالهای اشكانی و پیه سوزهای دوره ایلخانی كشف شده است
غار از دو بخش تشكیل شده است. بخش آبی آن از سه حوضچه تشكیل شده و عمق متوسط آن۱۵متر است و عمیق‌ترین محل آن۳۱ متر عمق دارد.قندیلهایی كه از سقف آویزان شده اند بسیار دیدنی هستند و برخی از آنها مانند حیوانات هستند و اهالی محل برای آنها اسم گذاشته اند.بخش دیگر قسمت خشكی غار است. در دورانی كه سربازان روس در این منطقه مردم را قتل عام میكردند مردم محل ماهها در این غار زندگی كرده اند. نزدیك غار چند قلعه وجود دارد كه قبلا به درون غار مرتبط بوده اند ولی به دلیل زلزله هم اكنون راه ارتباطی آنها مسدود شده است
غار سهولان واقعاً دنیای دیگری را پیش روی گردشگران به نمایش می گذارد، از آن نوع دنیایی که ژول ورن در داستان‌ها و سفرهای تخیلی خود به اعماق زمین برای خوانندگان به نمایش گذاشته است
غار آبی تاریخی سهولان یکی از مهمترین و کم نظیرترین غارهاى طبیعی کشور و از شگفت‌انگیزترین جلوه هاى طبیعت زیباى استان آذربایجان غربی بشمار می‌رود.
این غار روزانه پذیراى حدود یک هزار گردشگر و مسافرى است که از اقصی نقاط کشور براى دیدن این پدیده طبیعی به مهاباد سفر می‌کنند.
مساحت داخلی غار سهولان حدود ۶۰۰ مترمربع است و محتویات غار سنگ‌های آهکی است. ارتفاع سقف غار تا سطح دریاچه آن ۵۰ متر است و عمق آب در برخی جاها به ۳۲ متر میرسد. اختلاف دمای درون و بیرون غار بین ۱۰ الی ۱۵ درجه است.
غار سهولان شبیه غار علیصدر در همدان است. این غار آبی با جلوه‌هاى طبیعی و قندیل‌هاى منحصر به فردى که دارد در دامنه رشته کوه‌های کوتر قرار دارد. این پدیده زیبا و نادر داراى ۲ دهانه است.
مطالعات غارشناسان نشان می‌دهد که این غار بر اثر فعالیت هاى زمین شناسی به اواخر دوره کرتاسه برمی گردد که قدمت آن به ۷۰ میلیون سال قبل بازمی گردد.
این غار ۱۰۰ سال پیش براى اولین بار توسط ژاک دمرگان فرانسوى مورد کاوش و بررسی قرار گرفت. پس از آن در سالهاى جنگ جهانی دوم نیز توسط یک هیات انگلیسی مجددا مورد مطالعه قرار گرفت و در مهرماه ۱۳۷۳ توسط غارشناسان ایرانی شناسایی شد.
در خرداد ماه سال۷۶ نیز یک کمیته از اعضاى غارشناسی آذربایجان غربی این غار را مورد بازدید و مطالعه قرار دادند. کارشناسان میراث فرهنگی معتقدند به استناد لایه‌هاى سفالی که از منطقه دالان اصلی و تالار بزرگ و دهلیز ورودى کونه مالان بدست آمده این غار از هزاره‌هاى دوم و اول قبل از میلاد تا دوره پارتی و اسلامی و حتی زمان‌هایی از قرون وسطی مورد سکونت انسانها قرار گرفته است.
تنها موجودات زنده این غار کبوتر چاهی و خفاش می‌باشند که قسمت هایی از غار را به عنوان آشیانه انتخاب کرده‌اند. به دلیل تاریک بودن و نبود نور هیچ نوع جلبکی در آب دریاچه این غار رشد نکرده و به غیر از جانداران میکروسکوپی هیچ موجوى دیگرى زیست نمی‌کند.
آب دریاچه غار بسیار شفاف و زلال است. عمق آن علی رغم تاریک بودن تا چند متری قابل رویت است.
درجه حرارت در فصل تابستان و زمستان بین ۱۰ تا ۱۳ درجه سانتیگراد در نوسان است و رطوبت حاکم بر غار نیز بین ۷۰ تا ۸۰ درصد متغیر است که در اثر رطوبت بالا روی سنگ‌ها و صخره‌ها با خزه‌های سبز و قهوه‌ای پوشیده شده و گاهی قطرات آب از بالای ایوان‌ها به روی سطح آب می چکد.
نخستین دریاچه پیش روی گردشگران حدود ۲۰۰ متر وسعت دارد که دارای آبی زلال و صاف است. دالان بالای سر این دریاچه افزون بر ۵۰ متر ارتفاع دارد و در انتهای آن دو دالان باریک به عرض دو متر دیده می شود که به دریاچه‌ها و دالان‌های بعدی باز می‌شوند.
مشخصات غار سهولان:
ساختار زمین‌شناسی غار:آبی‌خاکی‌سنگ آهک
طول مسیر آبی کشف شده :۳۰۰ متر
طول مسیر خشکی کشف شده :۲۵۰ متر
مساحت کشف شد: حدود ۲ هکتار
مینانگین ژرفای آب: ۲۲ متر
بیشینه ژرفای آب: ۵۲ متر
میزان رطوبت: ٪۷۰ الی ٪۷۵
دمای درون غار: ۵ الی ۱۰ درجه سانتیگراد
نوع رسوبات: آهکی
وسعت تالار اصلی: ۵۸ متر در ۴۲ متر
ارتفاع سقف غار: ۵۰ متر
موجودات داخل چاه: کبوتر و خفاش
جاذبه طبیعی: وجود قندیلهای آهکی به اشکال مختلف
دیرینگی آثار بدست آمده از غار: هزاره دوم قبل از میلاد
ارتفاع از سطح دریاهای آزاد: ۱۷۵۱متر
موقعیت جغرافیائی: ۴۶ درجه شرقی و ۳۶ درجه و ۴۱ دقیقه عرض شمالی
سال حفاظت: ۱۳۷۹ و بر اساس مصوبه ۱۶۹ شورای عالی حفاظت محیط زیست
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر