كشت نيشكر به عنوان يكى از محصولات عمده كشاورزى و كالاهاى استراتژيك، قدمتى كهن در ايران دارد. نوشته ها و متون كهن تاريخى مؤيد اين نكته است كه ايران از خاستگاه هاى كهن توليد نيشكر در دوران باستان بوده است. اين در حاليست كه متأسفانه در سال هاى اخير، كشور ما به يكى از وارد كنندگان مهم اين محصول تبديل شده است. مقاله پيش رو نگاهى به اين مسأله دارد.
طبق شواهد تاريخى موجود موطن اصلى نيشكر كشور ایران است. به طورى كه در نوشته هاى تاريخى آمده، نيشكر از ابتدا از ایران در ۷۰۰ سال پیش از ميلاد به چين رفته است.
تمدن‌هایی که در داخل امپراطوری ایران نبودند نیشکر را نمیشناختند ، چنان كه هرودوت از اين گياه صحبت كرده و استرابون آن را نى پارسی كه عسل مى دهد ناميده است. پلنيوس رومى و يونانى ها بعد از او نيز از نيشكر به عنوان نمك پارسی ياد كرده اند، اين گياه صنعتى و مهم بعدها به جنوب اروپا و اسپانيا و جزيره قنارى و از آنجا به برزيل و مكزيك رفته و به كشت و زرع آن پرداخته اند . در كشور ما ايران، سابقه كشت نيشكر به ۲ هزار سال پيش از میلاد مى رسد به طورى كه در ايران بزرگ علاوه بر مناطق جنوب غربى (خوزيا) به معنى سرزمين شكر خيز (خوزستان فعلى) در منطقه جنوب شرقى ايران نيز كه به آراخوزيا (به معنى سرزمين شكرخيز آريايى) ناميده مى شد و امروز قندهار ناميده مى شود نيز كشت نيشكر به ميزان زياد وجود داشته است.
شايد نام فعلى (قندهار) نيز يادآور اسم قديمى اين قسمت و نشان دهنده وجود زراعت و كشت همين محصول ارزشمند صنعتى در اين منطقه بوده است. كشت نيشكر در ايران علاوه بر اين ۲ منطقه مهم در منطقه مازندران نيز به طور وسيع و گسترده اى بساط و توسعه داشته است.
حتى حكيم ابوالقاسم فردوسى حماسه سراى تواناى ايران در كتاب گرانقدرش شاهنامه از آن بارها ياد كرده است. در زمان ساسانيان در ايران كشت قلمه نيشكر و استحصال شكر از آن به طور همه جانبه اى مورد توجه ايرانيان بوده است و این توسعه و استفاده از نیشکر و شیرینی‌‌های ایرانی تا دوران قاجار‌ها ادامه داشته و سپس در این دوران و بعد از روی کار آمدن دولتی غیر ایرانی و وابسته به استعمار غرب، متأسفانه به تدريج كشت نيشكر در ايران از بين رفت.
آخرين مزارع نيشكر در خوزستان نابود شد توجه به نيشكر و زراعت آن در ايران تا نزدیک به دو قرن به فراموشى سپرده شد تا اين كه مجدداً از اوايل سلطنت رضا شاه کبیر و همگام با توجه به رشد صنايع مجدداً دولت در فكر توجه به كشت نيشكر در مناطق مستعد شد و نخستين منطقه اى كه در اين زمان در اولويت قرار گرفت منطقه قديمى و باستانى مازندران بود كه سابقه تاريخى درباره كشت اين گياه ارزشمند داشت.
دولت ايران در اين هنگام تصميم گرفت كه اقدامات لازم درباره كشت نيشكر و استحصال شكر از اين گياه را در مازندران آغاز كند . اتفاق ميمون و مباركى كه سرآغاز توجه مجدد به برآوردن شكر از شكر سرخ بود . (كارخانه شكرسازى در ميدان ارگ سارى تمام شده در اوايل شعبان، قند سفيدى از شكر سرخ آنجا ريختند).
توجه مجدد به احياى كشت نيشكر و استحصال شكر از آن در منطقه مازندران بوده است كه متأسفانه مجدداً دچار تزلزل و كم كم به فراموشى سپرده شد.
در صورتى كه زمين هاى مازندران كه از نوع خاك سياه هستند خود از بهترين زمين ها براى كشت بذر و قلمه نيشكر هستند. لازم به يادآورى است كه رقم هاى نيشكر را به واسطه ضخامت و بلندى ساقه و به خصوص رنگ آن مى شناسند و نوع نيشكر بومى مازندران شكر قرمز است كه بايد در صورت توجه به كشت مجدد نيشكر در اين استان، نسبت به اصلاح نژادهاى نيشكر و ايجاد رقم هاى جديد و افزايش قند آن كوشش كرد تا كشت نيشكر كه حتى آثار آن هنوز به صورت طبيعى در مازندران وجود دارد، مجدداً زنده و احيا شود.
و داستان کارخانه و کشت صنعتی نیشکر، موسوم به نیشکر هفت تپه را همه میدانیم که در منطقه میانرود شهری از شهرهای شهرستان دزفول در شمال استان خوزستان در فاصله کمی از رودخانه دز و در جنوب شهر دزفول و سمت خاوری شهر شوش و قبل از تبدیل شدن به شهر شهرکی به نام طالقان بوده است . محمد رضا شاه دستور داد تا برای مردم این روستا شهرک ساسان را ساختند و آنان را از روستایی بی آب و مترک به شهرک نو ساز ساسان منتقل کردند و زمین‌های اطراف آن را واگذار به کشت و صنعت کارون کنند که اقتصاد آن وابسته به کشت نیشکر از سوی شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت‌تپه وهمچنین شرکت‌های کشت و صنعت بهشتی ( نام اصلی آن را نمی‌‌دانم) و کشت و صنعت رجایی( هر چه شاه ایران ساخت آخوند اجنبی به نام خودش کرده است) است و کشت صنعتی نیشکر را در این استان به راه انداخت که بهترین شکر دنیا را تولید میکرد که به دستور احمدی‌نژاد درش را بستند و هزاران تن ایرانی بیکار و صنعت شکر ایران نیز از بین رفت.
در حالی که نیشکر و شکر ایران در زمان محمد رضا شاه بهترین نوع شکر در دنیا بود، با روی کار آمدن آخوند ها، این صنعت دیرینه و بومی ایران به تدریج تضعیف شده تا زمان احمدی‌نژاد که به طور کلی و به عمد نابود گشت (همان بلایی که بر سر چای، برنج و زیتون ایران که در دنیا بینظیر بود آوردند.) و امروز شکر وارداتی بی کیفیت که به وسیله کشاورزی مصنوعی تولید میشود، جانشین بهترین نیشکر دنیا که مال خودمان بود شده است. و در عوض آخوند‌ها یادمان دادن که روزی چند بار بر آل محمد یعنی خاندان فاسد سعودی صلوات بفرستیدم و دعا به جانشان کنیم!
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر