بقول بیبی خاتون که هر وقت میخواست چایی درست کنه، میگفت: چایی دم کونم بخور!
( در این دفتر بدستورات داده شده در مقاله زیر فقط در حد خواندن اعتبار داده میشود، مسئولیت نتایج استفاده از این دستورها با خرد خود خواننده است.)
رایجترین نوشیدنی ما چای است اما به گفته متخصصان طب سنتی زیاده روی در مصرف آن توصیه نمی شود، بنابراین بد نیست در کنار آن نوشیدنیهای جایگزین مانند انواع دم نوشهای گیاهی را هم امتحان کنید که هم راحت تهیه می شوند و هم هر نوع سلیقهای را پوشش می دهند.
جوشاندهها از جوشیدن دانه، ریشه یا برگ گیاهان در آب جوش تهیه می شوند. حالا شاید این سئوال پیش بیاید که چه تفاوتی بین دم نوش و جوشانده وجود دارد؟
اقاقیا (در پارسی به آن درخت ازا هم گفته میشود) درخت صمغ ، در بلوچستان میروید ولی معروفترین صمغ اقاقیا مربوط به سنگال است، و سودان مهمترین ناحیهٔ صادرکنندهٔ صمغ اقاقیا است. درشاخههای این گیاه بر اثر گزش حشرهها، و یا دراثر وزش باد و برخورد ساقه هابا یکدیگر ایجاد خراش شده مادهای به خارج تراوش میگردد که به نام صمغ اقاقیا یا صمغ عربی موسوم است. نوع مرغوب صمغ اقاقیا بصورت قطرههای کوچک مدور یا زاویه دار به رنگ سفید تا مایل به زرد است. ولی نوعی از آن که به رنگ قهوهای یاقرمز روشن میباشد در تجارت مورد پسند نیست.
یکی از باغدارن باتجربه و خلاق کشورمان توانسته است به روش قلمه زنی و پیوند زدن از یک درخت گوجه سبز وحشی، بیش از ۶۵ نوع آلو، زرد آلو، انواع هلو و دیگر میوههای هسته دار این خانواده را پرورش دهد.
خبرگزاری آخوندی ایرنا در گزارشی ناقص و کوتاه و بدون تصویر از این شگفتی مینویسد: اقای رسول حسنی از باغداران با سابقه توانسته با استفاده از تکنیکهای تجربی و علمی بر روی یک درخت ۶۵ نوع میوه به بار آورد.
Caleana major (که به نام ارکیدهی اردک بزرگ در حال پرواز هم معروف است) بومی شرق آسیااست. گردهافشان آن مگسی بنام مگس ارهدار (sawfly) است. نقطه حساسی روی گل آن وجود دارد که هنگام تحریک در اثر حضور مگس، به لبِ شکافتهی گلبرگ (بخش شبیه سر اردک) امکان خم شدن میدهد تا حشره را نزدیک به خود نگاه دارد. این کار نه تنها امکان جمع کردن گردههای روی مگس را به ارکیده میدهد، که باعث میشود گل نیز بتواند گردههای خود را روی بدن مگس بپوشاند تا گردهافشانی ادامه یابد.
" پرپیون و یا پرپاپیون" گیاهی از تیره اوپرپارسه است. این تیره از خانواده بزرگی از گیاهان گلدار است. تیره اوپرپارسه از راسته گلسپاسیسانان و از خانواده استبرقسانان است. همچنین بنام "شیرسگ و یا علف شیر " هم نامیده شدهاست. علت نامگذاری این گیاه با نام پرپاپیون ، شکل ظاهری برگهای فوقانی انست که مانند پاپیونی است که ایرانیها عادت داشتن به یقه پیراهن خود بدوزند و در دوران امپراتوری صفوی این پاپیون داشتن یه نوع رعایت ادب در جشنها محسوب میشد. بعدها طرز لباس پوشیدن ایرانیها در امپراطوری صفوی به آمریکا منتقل شد و در آنجا پوشیدن لباسهای مدل پارسی یک نوع افتخار بود که فقط مختص داراها میبود و این افتخار تاکنون هم ادامه دارد با این تفاوت که آنرا بنام خود زدهاند. بگذریم.
گیاه "پرپاپیون" دارای خواص دارویی مهمی است . این گیاه دارای شیرآبه سفید رنگ حساسیتزایی است که در درمانهای گیاهی مانند از بین بردن زگیل (به دلیل داشتن خاصیت سلول سوزی) استفاده میشود. این گیاه در شرکتهای دارویی جهت تولید داروهای مختلف استفاده میشود و در طب ایرانی کاربرد زیادی داشتهاست.
تقریبا اغلب گیاهان خانواده اوپرپارسه دارای این شیره سفید هستند و هرچند سمی بودن این شیره ممکن است در گیاه پرپیون ناچیز باشد ولی بهتر است افرادی که حساسیت پوستی دارند از تماس با شیره این گیاه خودداری کنند و والدین اجازه ندهند کودکان این گیاه را بخورند یا شیره آن را به پوست خود بزنند. (حضور این گیاه در محیط زندگی انسان خطری ندارد ولی گیاه خوراکی نیست).
در ایران از این گیاه برای رنگرزی و درمان تب استفاده میکردند. پرپاپیون گیاه شب چله است و ایرانیان از این گیاه در شب یلدا و یا شب چله برای تزیین استفاده میکردند. امروزه در مکزیک و گواتمالا آن را بنام گل شب کریسمس میشناسند. در اسپانیا آن را گل عید پاک مینامند و در شیلی و پرو به نام تاج کوههای آند شناخته میشود. این گیاه همچنین بنام های پوینستیا، و دختر سفیر و یا دختر کنسول و یا گل کریسمس هم خوانده میشوند که نامهای معتبری نیستند.
گیاه پرپاپیون یک بوته یا درختچه است که ارتفاع آن به ۶۰ سانتیمتر تا ۴ متر میرسد. داری برگهای سبز تیره رنگ بوده که طول آنها بین ۷ تا ۱۶ سانتیمتر است. برگهای بالایی آن معمولاً قرمز تیره هستند اما میتوانند نارنجی، سبز روشن، شیری، صورتی، سفید یا مرمری باشند. در ایران مطابق معمول تمامی این رنگها یافت میشود درحالیکه رنگهای نارنجی و سبز روشن آن را در کمتر جایی میتوان یافت. بجهت رنگ و دستهبودن غالباً بجای گلبرگهای گل اشتباه گرفته میشوند. گلهای پرپاپیون کوچک و معمولا زرد رنگ هستند و در میان گروههای برگی قرار دارند.
پرپاپیون امروزی در شمال ایران که کاشته میشود خیلی بزرگتر میشود. برگهای آن بیضوی، سبز روشن با لبه صاف یا كمی دالبر دار دیده می شود. گلهای پرپیون بوسیله تعداد زیادی برگک و یا براكته (bract) بیضوی احاطه شده اند. گلها (از نظر گیاهشناسی به این نوع گل آذین در تیره اوپرپارسه: سیاتیوم (Cyathium) گفته میشود) و برگک ها در اواخر پاییز ظاهر میشوند. برگک ها معمولا قرمز رنگ بوده ولی برنگهای نارنجی، سبز روشن، شیری، صورتی، سفید یا مرمری نیز وجود دارند.
تجاری شدن برخی گیاهان داستان جالبی دارد، در مورد پرپاپیون یک تاجر آلمانی به نام آلبرت اکک که در سالهای ۱۹۰۰ از ایران دیدار میکرد با دیدن این گیاه عاشق آن شد و چون شم اقتصادی خوبی داشت در مورد این گیاه اطلاعات لازم را جمعآوری کرده و چگونگی نگهداری و تکثیر آنرا از ایرانیان آموخت. سپس نمونههای زیادی از آن را با خود به آلمان برد و در آنجا با فروش آن به ثروتمندان آلمانی پول زیادی را به جیب زد. اکک در سالهای شروع جنگ جهانی دوم از آلمان به آمریکا مهاجرت کرد و گیاه پرپاپیون را با خود به آمریکا برد و خود و خانوادهاش در توسعه و رواج گیاه پرپاپیون در این قاره و به عنوان “گل کریسمس” نقش مهمی ایفا کردند . بعد از او پسرش پاول اکک یک روش پیوند و تکثیر پیدا کرد که به تولید بیشتر گیاه منجر شد. ولی نسل سوم خانواده "اکک" یعنی "پل اکک جونیور"، موجب ارتباط بین پرپاپیون و عید کریسمس شد. او علاوه بر اینکه گیاهان را با راه آهن بجاهای دیگرمیفرستاد قلمهها و شاخه بریده گیاه را نیز رایج کرد و با هواپیما بنقاط دورتر میفرستاد. همچنین به ایستگاههای تلوزیونی در روز شکرگذاری مسیحیان گلهای برایگان پرپاپیون ارسال میکرد و با حضور در برنامههای تلویزیونی به ترویج این گیاه میپرداخت، استفاده از این گیاه در تلویزیون در زمانهای منتهی به کریسمس نام پرپاپیون را با کریسمس پیوند زد و به "گل کریسمس" مشهور شد.
به گزارش کمیته سازمان ملل متحد در امور امنیت خوراکی ، موز می تواند به یک منبع مهم مواد خوراکی، برای میلیونها نفر به دلیل گرم شدن کره زمین تبدیل شود. به گفته کارشناسان، تولید نباتات اصلی مانند ذرت، برنج و گندم در بسیاری از کشورهای در حال توسعه کاهش خواهد یافت.
موز می تواند جایگزین مهمی برای تعدادی از محصولات اصلی خوراکی شود و در شرایط افزایش درجه حرارت در کره زمین به تدریج نقش مهمی در بخش کشاورزی بازی خواهد کرد. نباتات دیگر نیز قادر به جایگزینی مواد خوراکی عادی هستند. به خصوص منیوک در آسیای جنوبی می تواند جایگزین گندم باشد.
دیروز با مقدار کمی پول یک ونوس یا ملکه زیبای خریدم، و با اینکه شناخت مختصری از او داشتم ولی یک ساعت صرف شناخت بهتر او کردم و امروز از دیدنش ساعتها لذت بردم.
ونوس بهترین و طبیعیترین و بیخطرترین راه مبارزه با پشه، مگس، مورچه و دیگر حشرات کوچکی است که اکثر آدما با آنها میانه خوشی ندارند، هر چند هر کدام از آنها رسالتی در طبیعت دارند که میبایستی در نظر گرفت.
ونوس (نام علمی: Dionaea muscipula) یک گیاه گوشتخوار است که از راه جلب حشرات کوچک و به دام انداختن آنها تغذیه میکند. گیاه گوشتخوار ونوس اغلب در زمینهایی میروید که دارای منابع کمی از نیتروژن میباشند از این رو با شکار حشرات سعی در جبران نیتروژن مورد نیاز خود دارد. انتهای برگهای آن دارای موهای ریزی در سطوح داخلی است که باعث برانگیخته شدن آن میشود، و با ساختار خاصی که در پایانه هر برگ وجود دارد، میتواند طعمه را به دام بیندازد. هنگامی که حشره یا عنکبوت بر روی برگها و موهای ریز روی آن بخزد، در صورتی که در کمتر از بیست ثانیه پس از اولین تحریک مو، تحریک دیگری صورت گیرد، برگ بسته میشود و طعمه به دام میافتد.
پرونوس مومه ( Prunus mume) یا آلوی چینی یا زردآلوی ژاپنی یک درخت برگریز و یکی از گونههای زیرسردهٔ Prunus متعلق به سردهٔ پرونوس است. شکوفههای این درخت از زمانهای قدیم از موضوعات مورد توجهٔ نقاشان شرق آسیا بودهاست. این درخت به هر دو گروه درختان آلو و زردآلو تعلق دارد.
در کشور عزیز ما ایران، پزشگان و دانشمندان عالیقدر و ارزشمندی چون، مجوسی اهوازی ( ۳۱۸ قمری) و بوعلی سينا (۳۷۰ – ۴۲۷ ه. ق) و زكريای رازی (۲۵۱- ۳۱۳ ه. ق) از ترياك در موارد گوناگون بيماریها استفاده كرده اند و در اشعار شعرايی كه پس از اين دو دانشمند می زيسته اند، به موارد طبی ترياك اشاراتی شده است.
ترياك خام (طبيعی) به صورت گلوله، چانه، قرص، قالبی، آجری و حتي به صورت پودر عرضه می گرديد و در قديم برای تسكين درد به طور مايع و جامد استفاده می شده است.
از نوشته های پاپيروس بر می آيد كه پارس ها از زمانهای قديم (اپيوم) استعمال می كرده اند و اسم (Thebaica) مشتق از شهر (Thebes) است كه در آنجا خشخاش نيز می كاشتند.
در جاپان تا قرن پانزدهم ميلادی گياه خشخاش كشت نشده بود. در دايره المعارف بريتانيكا آمده كه ترياك در قرون 6 و 7 به چين برده شده و تا قرن هفدهم ميلادی براي تسكين دردها و به طور محدود مورد استفاده
بوده است. در قرن هيجدم م. مصرف دارويی ترياك در دنيا حدود 1700 تن بود.
«نخستین محمولهء تریاک بنگالی در سال 1683به وسیلهء یکی از«ناوگانهای چای» شرکت بریتانیایی هند شرقی به ساحل انگلستان رسید.