۲۹.۶.۹۴

تاتوره، شیپور اهریمن Datura stramonium



تاتوره:
نام داتورا (DATURA) که به زبان لاتین به این گیاه داده شده مشتق از نام پارسی تاتوره‌ است زیرا این گیاه اصلاً ً بومی ایران بوده به نام‌های تاتوله، جوزماش، گیاه اهریمنی، علف شیطان، شیپور اهریمن و غیره نیز نامیده می‌شود. دانشمندان و پژوهشگران پارسی از جمله بو علی‌ سینا دانشمند، دانشمندان و پدر پزشکی‌ و فلسفه دنیا از این گیاه در پزشکی‌ استفاده کرده و در دو کتاب کبیر علمی‌، شفا و قانون در مورد استفاده از این گیاه بطور مفصل نوشته است از جمله اینکه این گیاه آستانه درد را افزایش داده و حتی آنرا از بین میبرد و فردی که این گیاه را استفاده می‌کند، درد را نمی‌تواند حس کند، و حتی اگر اعضای بدن او را به آهستگی و با شکنجه پاره پاره کنند، حس نمیکند. همچنین آنچنان بی‌اراده‌ میگردد که هر کاری که از او خواسته شود در یک چشم بهم زدن انجام میدهد و در ضمن یادآوری کرده که این گیاه جزو گیاهان بشدت سمی است.

در ایران تا ۳۰۰ سال پیش که هنوز ایران در دست ایرانیان بود و یک امپراطوری عظیم و جهان شمول می‌بود، این گیاه در داروسازی مصارف زیاد داشته و در طب انسانی و دامپزشکی به کار می‌رفته‌است. ولی‌ پس از چپاول ایران و ایرانیان و بردن علم و دانش این ملت به اروپا، امروزه این گیاه در امریکای مرکزی و جنوبی کشت شده و سپس به اروپا منتقل میشود و در اروپا از آن بعنوان یک داروی روان گردان استفاده میشود. این دارو بطور کلی‌ اراده آدمی‌ را از کار انداخته و کسی‌ که به او دارو خورانده شده است به هر کاری که به او بگویند تن‌ داده و انجام میدهد. در کلمبیا باند‌های خلافکار مواد مخدر، از این دارو به مردم عادی داده و آنان را وادار به انجام جنایات فجیع میکنند. کسی‌ که این دارو را مصرف می‌کند، میتواند تا ۱۵ انسان را کشته بدون اینکه متوجه اعمال خویش بشود.

تاتوره به طور وحشی در زمین‌های بایر و کشت نشده و کنار جاده‌ها می‌روید.این گیاه بومی ایران بزرگ بوده و منشاء اصلی آن کناره دریای خزر است،
و از این گیاه در ایران ۳۰۰ سال پیش، بعنوان ضدّ درد و مدوای بیماران دیابتی و مواردی از این دست استفاده می‌شده است، ولی‌ پس از ترور نادر شاه کبیر در ۳۰۰ سال پیش و پس از پاچیدگی امپراطوری پارس ها، و تجزیه ایران بزرگ به ده‌ها کشور ، و نابودی تمدن بشری توسط وحشی‌ها و بربر ها این گیاه به تمام اروپا و سپس به آمریکا و نقاط دیگر برده شده‌است و در اکثر ممالک دنیا کشت گردیده و به مقدار فراوان وجود دارد.

بر اساس برخی‌ از شواهد کاهنهٔ بزرگ و مغان‌های معابد زرتشتی از جمله معبد آپولو که از مشهورترین آنهاست ،( که امروزه مانند همه چیز به یونانیان، ‌اروپایی‌ها و ایتالیایی‌ها و و و... نسبت داده شده است) با استفاده حساب شده از گیاه تاتوره، و استنشاق دود آن در معابد زرتشتی درهای دیگری را بر روی تفکر آدمی‌ میگشودند. گیاه تاتوره اثر قوی افیونی و مخدر دارد .

سرخ‌پوستان بومی جنوب غربی آمریکا، تاتوره را در تشریفات مذهبی مخصوص "سن بلوغ" و دیگر مراسم خاص خود به کار می‌برده‌اند. ساکنان اولیه و بومی و اصلی‌ آمریکا تاتوره را گیاه خطرناک می‌شناخته‌اند و به آن سبب دیوانه یا سیب شیطان نام داده بودند. مردم حتی از کاشتن تاتوره در باغچه و مزارع خود نیز خودداری می‌کرده‌اند. تاتوره یک گیاه سمی است که اثر افیونی بسیار قوی دارد و شبیه بلادون است و مانند بلادون دارای ارزش دارویی و پزشکی میباشد که در ایران ۳۰۰ سال پیش از خواص دارویی و ارزش‌های خوراکی آن استفاده می‌شده است، متاسفانه این گیاه پس از انتقال به اروپا کاری بجز تخریب انسانها و جامعه انسانی‌ نداشته و ندارد.

تاتوره یک گیاه چندین ساله است که درخت هم میشود و از خرداد تا مهر گل می‌دهد و جزو گیاهان داروئی محسوب می‌شود. از این گیاه ماده آتروپین بدست می‌آید که خاصیت ضدسم دارد. خود این گیاه سمی می‌باشد. آب موجود در آوندهای این گیاه اگر در چشم ریخته شود باعث بازماندن مردمک چشم می‌شود. اگر جوشانده این گیاه به کسی خورانده شود، اعصاب ارادی انسان برای مدتی غیر ارادی می‌شود. ومصرف جوشانده این گیاه به مقدار زیاد باعث مرگ می‌شود.
میتوان گفت که تاتوره درخچه ایست با ساقه‌ای بی‌کرک و منشعب به طول ۴۰ سانتی متر تا ۲ متر استوانه شکل وبه رنگ سبز، قطر ساقه اصلی نسبت به رشد گیاه به ۱-۲ سانتی متر می‌رسد. برگ‌های این گیاه معمولاًمتناوب بوده صفحه آنها پهن و بیضی نوک تیز و یا منظم و مدور است طول برگ‌ها ۱۰-۱۲ و عرض‌شان ۶-۸ سانتی متر است اگر کمی از برگ تازه تاتوره را در دست له نمائید بویی تهوع آور وغیر مطبوع از آن متصاعد می‌گردد. ولی برگ خشک شده بوی خیلی کمتری دارد برگ‌ها گس، قی آور و دانه کمی تلخ است گل‌های تاتوره شبیه شیپور و تک تک می‌باشد و در گل بیش از یک یا دو روز دوام ندارد. دانه‌های تاتوره شبیه دانه‌های سماق و شکل‌شان قلوه‌ای و در دو سطح جانبی صاف و هموار و در سطح زیری و روئی زگیل دار است. رنگ این دانه‌ها سیاه مایل به قهوه‌ای است و بزرگی آنها ۴-۵ میلی لیتر است میوه آن بیضی شکل خاردار و کپسول است که با چهار شکاف باز می‌شود. ماده سمی این گیاه ماده «داتورین» است. داتورین از سه آلکالوئید آتروپین، هیوسیامین و اسکوپولامین تشکیل یافته‌است. این آلکالوئیدها در نبات به حالت ترکیب با اسید مالیک، اسید اتروپیم و اسید داتوریک وجود دارد که در بین آنها مقدار آلکالوئید هیوسیامین از سایرین بیشتر است. تاتوره بوته‌ای است که در ساحل نهرها می‌روید و دارای یک نوع آلکالوئید است که باعث مسمومیت اعصاب شده و در صورتی که خورده شود باعث نفخ، بی‌قراری، فلج و کوری مطلق و مرگ سریع خواهد شد.
درمان : برای نجات مسموم بایستی سم وارد شده به معده را با استفاده از داروی قی آور خارج نمود، زیرا حالت استفراغ غالباً خود به خود ایجاد نمی‌شود و معمولاً ً از ضد سم هائی نظیر مورفین یا پیلوکارپین استفاده می‌شود خوراندن قهوه غلیظ ومحرک‌های مختلف و غیره مفید است.تصویرگیاه تاتوره

گیاه تاتوره با بوی شبیه پونه معطر متعلق به خانوادهٔ نعناع و به شکل بوته‌های کوتاهی در روی زمین می‌روید و ساقه مستقیم آن تا ۳۰ سانتیمتر هم رشد می‌کند. ساقهٔ شاخه دار و چهار بر آن دارای برگهای تخم مرغی شکل است که با کرک کم پشتی پوشیده شده‌اند و به رنگ سبز مایل به خاکستری هستند. لبه‌های برگها دندانه دار و یا به شکل حلوزونهای دو کپه‌ای می‌باشند. پونه بوی تندی شبیه نعناع از خود متصاعد میسازد. در اواخر تابستان، گلهای دو لبه‌ای آبی رنگ مایل به بنفش در محور برگها شکوفه می‌کنند و تشکیل حفه‌های گل فشرده‌ای را می‌دهند. ۴ یافته‌های محققان ایرانی نشان داد: عصاره بذر گیاه «تاتوره» قادر است درد حاد افزایش یافته به وسیله دیابت را به میزان معنی‌داری کاهش دهد.

با بررسی اثر ضد دردی عصاره الکلی بذر گیاه تاتوره در موش‌های صحرایی نر دیابتی ناشی از تزریق «استرپتوزوتوسین» انجام شده، واکنش به درد حاد و مزمن ناشی از صحفه داغ و فرمالین به دنبال مصرف «استرتپوزوسین» و دیابتی شدن موش‌های صحرایی به میزان معنی‌داری افزایش پیدا می‌کند.

همچنین عصاره الکلی بذر گیاه تاتوره در دوزهای بالای mg/kg/BW ۵۰ توانایی کاهش درد افزایش یافته در آزمون‌های صفحه داغ و فرمالین (به ویژه در ۱۰ دقیقه بعد از تزریق فرمالین) را داراست، اما عصاره گیاه در این دوز و بالاتر بر هیپر آلژزیای مزمن ناشی از تزریق فرمالین اثر معنی‌داری ندارد.

دیابت و به ویژه عوارض ناشی از آن که به عنوان یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها که در سنین متفاوت و با علل مختلف بروز می‌کند، افراد درگیر را با مشکلات فراوان روبرو کرده‌است.

از جمله مهم‌ترین این عوارض افزایش حساسیت به عوامل دردزا (هیپرالژزی) و در بعضی موارد افزایش آستانه درد (آلودینیای ناشی از نور و پاتی) را می‌توان نام برد.

با توجه به آثار سوء و عوارض جانبی داروهای شیمیایی بر بدن بیماران، در دهه‌های اخیر استفاده از طب سنتی به خصوص گیاه درمانی بیشتر مد نظر محققان قرار گرفته‌است.

گیاه تاتوره.Datura stramonium L از گیاهان طبی است که در ایران به عنوان داروی ضد درد خوبی معرفی شده‌است، اما مشخص شده مصرف بی‌رویه این گیاه (در انسان به شکل سیگار) موجب بروز عوارضی مثل افزایش فعالیت ترشحی و حرکت دستگاه گوارشی می‌شود.

بررسی‌های انجام شده به وسیله محققان نشان داده‌است که این گیاه حاوی الکالوییدهای متعدد تقلید کننده سیستم پاراسمپاتیک است.

ترکیبات الکالوییدی مانند آگونیست‌های موسکارینی دارای اثرات ضد دردری قوی هستند، با توجه به این که گیاه تاتوره غنی از این ترکیبات می‌باشد، بنابراین احتمال دارد که این گیاه به خصوص بذر آن که منبع سرشاری از این ترکیبات است، بتواند اثرات ضد هیپرآلژزی از خود نشان دهد.