تمام خوراکی‌هایی که در سفره هفت سین چیده میشود، برای خوردن است و برای اعضای خانواده که در کنارِ آن نشسته اند تهیه شده است و فقط جنبه تزئینی ندارد. به همین مناسبت به تعداد افراد خانواده به اضافه یک عدد بیشتر تخم‌مرغ رنگی تهیه میشود، ( همیشه یک بشقاب و بطور کلی یک پرس خوراک اضافی بر سر سفره ایرانی‌‌ها بود، بجهت اینکه اعتقاد بود شاید مهمانی در راه باشد) . به همین دلیل سعی کنید از مواد تازه و قابل خوردن سفره را پر کنید.
در رابطه با رنگ کردن تخم‌مرغ‌ها هم، باید گفت که تا پیش از قاجار‌های بیگانه و ننگین , ایران ده‌ها قرن بعنوان یک امپراطوری بر دو سوم از جهان آباد حکومت داشت، و پس از روی کار آمدن ترک‌های وحشی قاجار، که با همکاری و همدستی اروپایی‌ها صورت پذیرفت، تاریخ فرهنگ، علم و تمدن ایران به یغما برده شد و کشور و امپراطوری ایران تجزیه گشت و از دست رفت و همه چیز این ملت را چپاول، ویران، مخدوش و یا بکلی از بین بردند، همان کاری که امروز آخوند‌های اجنبی با جدیت بدنبال آن هستند،
بهر حال در ایران قدیم، رنگ‌های طبیعی برای رنگ کردن تخم‌مرغ‌ها بکار برده میشد و استفاده از این رنگها نتنها هیچ ضرری نداشت، بلکه گاها برای بدن جنبه دارویی نیز داشتند. امروزه این رنگها در کشور هندوستان در جشن سالیانه هندی‌ها بنام جشن "هولی" استفاده میشود. در گذشته این رنگها مختص ایران بود که همانطوری که گفته شد، با روی کار آمدن قاجار‌های ننگین، این سنت زیبا در ایران از بین رفت و نابود شد. ولی رنگ کردن مواد با رنگ‌های طبیعی همچنان در هندوستان پا بر جاست.
بهر روی سعی شود برای رنگ کردن تخم‌مرغ‌ها از مواد طبیعی، ( مانند قهوه، زردچوبه، گلرنگ، آب جعفری، پوست گردو، زعفران، پوست انار، پوست پیاز، سماق، آب لبو و یا چغندر، چای، حنا، سدر و و و در آخر این مقاله به این بخش کمی پرداخته شده است) استفاده شود تا زمانی که اعضای خانواده میخواهند بعد از سال تحویل یکی یک تخم‌مرغ بخورند، با خیال راحت این کار را انجام دهند.
در سایت خبری العالم، مقاله‌ای در بارهٔ تزئین تخم‌مرغ‌های سفره هفت سین نوشته شده که خواندن آن خالی از لطف نیست و شاید مورد پسند گروهی قرار گیرد.
برای تزئین تخم‌مرغ‌های سفره هفت سین می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
دانه‌های رنگی
وسایل مورد نیاز
• دانه‌های مداد شمعی یا پاستل
• تخم‌مرغ آب‌پز و سفت شده
• چسب تر و چسبنده
• قلم‌مو
• قاشق
روش ساخت
۱- ابتدا باید وسایل مورد نیاز را آماده کنید و دم دست بگذارید. همه دانه‌های پاستل را داخل کاسه متوسط بریزید. مقداری چسب را روی کاغذ روغنی یا کیسه فریزر بریزید. با قلم‌مو یک طرف سطح بیرونی تخم‌مرغ را با چسب بپوشانید. سپس تخم‌مرغ را در کاسه دانه‌های پاستل بغلتانید تا سطح آن با پاستل پوشیده شوند.
۲ - اجازه دهید تخم‌مرغ همان طور در کاسه بماند و در همان جا، سمت دیگر تخم‌مرغ را با قلم‌مو چسب بزنید و با قاشق از دانه‌های پاستل روی آن بریزید تا به سطح تخم‌مرغ بچسبند. اگر داخل کاسه این کار را انجام ندهید، دانه‌ها می ریزند. یا بخشی از تخم‌مرغ بی‌دانه می ماند.
۳ - تخم‌مرغ را همان‌جا داخل کاسه رها کنید تا خشک شود. یا اگر می توانید، بسیار با دقت آن را روی توری فلزی قرار دهید تا در دمای اتاق خشک شود.
۴ - به این نکته توجه داشته باشید این تخم‌مرغ‌ها دیگر قابل خوردن نیستند و فقط جنبه تزئینی دارند. چسبی که روی پوست آن زده اید به داخل تخم‌مرغ نفوذ می کند. بنابراین بسیار مراقب باشید تا کسی هرگز آن را نخورد.
تخم‌مرغ رنگین‌کمونی
وسایل مورد نیاز
• نخ کوبلن در رنگ‌های متنوع
• تخم‌مرغ آب‌پز و سفت شده یا تخم‌مرغ سفالی
• چسب
• قیچی
• قلم‌مو
طرز تهیه:
۱- برای تهیه این تخم‌مرغ‌های رنگین کمانی، باید دقت و ظرافت داشته باشید. نخ‌های کوبلن را در رنگ‌های مختلف باز کنید و کنار دست خود قرار دهید.
۲ - تخم‌مرغ را آب‌پز کیند تا کاملا سفت شود. پس از خشک شدن سطح آن، یک لایه چسب مایع در قسمت پایینی بریزید و نخ‌ها را با دقت دور آن بپیچید.
۳ - ترتیب قرارگیری رنگها در کنار هم به سلیقه شما بستگی دارد. فقط باید توجه داشته باشید همه به یک قطر دور تخم‌مرغ نباشند تا زیبایی بیشتری را القا کنند. ترجیحا هم از رنگ‌های شاد استفاده کنید.
رنگ ابریشمی:
یکی از روش‌های جالب برای رنگ‌آمیزی تخم‌مرغ، استفاده از پارچه‌های ابریشمی است. برای این منظور به پارچه ۱۰۰ درصد ابریشمی نیاز دارید.
وسایل مورد نیاز
• پارچه‌های ۱۰۰ درصد ابریشمی در طرح و رنگ‌های مختلف
• تخم‌مرغ آب‌پز و سفت
• قیچی
• نخ ضخیم
روش ساخت
۱- برای این کار باید ابتدا پارچه‌ها را باز کنید. قسمت پایین آن را برش دهید. باید روی پارچه به سمت بالا باشد و تخم‌مرغ سفت را داخل آن قرار دهید. مراقب باشید بدون ضربه خوردن به تخم‌مرغ، پارچه را کاملا دور آن بپیچید.
۲ - سپس انتهای پارچه در بالای تخم‌مرغ را با نخ ببندید و گره بزنید. باید سعی کنید طرح پارچه بیشترین تماس را با سطح تخم‌مرغ داشته باشد.
۳ - پس از این مرحله، باید تخم‌مرغ‌های پارچه‌پیچ شده را دوباره در یک لایه پارچه با رنگ روشن بپیچید. قسمت بالا و اضافه پارچه را با نخ یا سیم باریک محکم کنید.
۴ - یک قابلمه بزرگ را تا نیمه آب کنید. ¼ پیمانه سرکه داخل آن بریزید و تخم‌مرغ‌های پیچیده شده در دو لایه پارچه را داخل آن بچینید. حرارت را زیاد کنید و اجازه دهید آب و تخم‌مرغ‌ها به مدت ۲۰ دقیقه روی اجاق بجوشند. سپس آنها را آبکش کنید و کنار بگذارید تا خنک شوند.
۵ - پس از خنک شدن، پارچه‌ها را باز کنید و طرح‌های زیبایی که روی تخم‌مرغ‌ها چاپ شده را مشاهده کنید و لذت ببرید.
رنگرزی با مواد طبیعی:
مواد رنگزای طبیعی دسته‌ای از رنگینه‌هایی با ثبات عالی و متوسط هستند که ریشه گیاهی و حیوانی دارند و بیشتر در رنگرزی سنتی ایران نقش مؤثری داشته اند. روناس، اسپرک، نیل، گل بابونه، برگ انگور عسگری، چغندر، پوست پیاز، برگ درخت توت، وسمه، گل رنگ، گل جعفری، برگ انجیر، پوست انار، بلوط، پوست گردو، هلیله، سماق، زعفران، جا شیر و غیره از گیاهانی هستند که در ایران یافت شده و از مواد رنگزای آنها در رنگرزی استفاده می‌شده‌است.
وسمه: کشت این گیاه توسط انسان دارای قدمت زیادی‌است. به دلیل داشتن زندگانه‌ای آبی و بنفش از عصاره گیاهی آن برای رنگرزی استفاده می‌کنند.
روناس: ماده رنگزای روناس ترکیبی‌است به نام آلیزارین که در ریشه آن قرار گرفته‌است. با کم و زیاد کردن درصد دندانه و نوع آن، از این ماده شیدهای قرمز به دست می‌آید.
تمشک: این گیاه بیشتر در مناطق مرطوب و شمال ایران می‌روید و مصرف خوراکی دارد و جوانه‌های گیاه قسمت رنگ زای آن محسوب می‌شوند و در فصل بهار جمع آوری می‌گردد و از آن رنگ خاکستری تیره حاصل می‌گردد.
اسپرک (ورث): گیاهی‌است که در تمام نقاط ایران یافت میشود. با رنگینه آن انواع رنگ‌های زرد به دست می‌آید مثل طلایی، زرد، زرد طلایی، زرد کدر و شفاف.
نیل: ایندیگو یا نیل، برای تهیه شیدهای آبی تا سرمه‌ای استفاده میشود. گاهی نیل را در جاشیر، همراه با دندانه می جوشانند و رنگ سبز می‌گیرند و با افزودن روناس به آ ن رنگ بنفش می‌سازند. از وسمه نیز رنگ آبی به دست می‌آید.
مازو: از مازو در صنعت چرم‌سازی، مرکب سازی، رنگرزی و نیز پزشکی برای درمان سوختگی‌ها بهره می‌برند. مازوها انواع و رنگ‌های گوناگونی دارند. بهترین مازوها از برخی گونه‌های بلوط (مانند پدونکولت اوک) به دست می‌آید.
سرخس وحشی: این گیاه بیشتر در مناطق مرطوب و شمال ایران می‌روید و ماده رنگ زایی آن در سر شاخه‌های گیاه یافت میشود و از آن رنگ سبز متمایل به زرد و خاکستری به دست می‌آید (رنگ سبز مایل به زرد با رعایت نسبت مواد دندانه بستگی خواهد داشت).
پیاز: گیاهی یک ساله که مصرف خوراکی دارد و قسمت رنگ زای آن در پوست نازک یافت میشود و از آن رنگ‌های مسی، نارنجی و پوست پیازی حاصل می‌گردد.
پوست انار: مانند اسپرک رنگ زرد تولید می‌کند ولی ثبات آنرا ندارد. از گل زعفران، برگ مو (در اراک و مناطق مرکزی ایران)، جاشیر (در فارس) و گندل (در لرستان و کردستان و دیگر مناطق غربی ایران) نیز رنگ زرد و نارنجی به دست می‌آید.
پوست گردو: ماده رنگزای موجود در پوست گردو ترکیبی‌است به نام جاگلون که با آن انواع شیدهای قهوه‌ای روشن تا مشکی وخاکستری را می‌توان ایجاد نمود. تنوع این رنگها بستگی به استفاده از دندانه‌ها و مواد کمکی افزوده شده دارد. از گیاه سماق نیز برای تهیه رنگ‌های قهوه‌ای استفاده زیادی میشود.
جفت: جفت پوسته بین مغز و پوست میوه بلوط است که از آن رنگ بژ به دست می‌آ ید.
توت: درخت توت در مناطق معتدل و گرم می‌روید که میوه آن مصرف خوراکی دارد و برگ‌های آن ماده رنگ زایی دارد و میزان رنگ دهی آن کم است و از آن رنگ سبز مغز پسته‌ای حاصل می‌گردد.
قرمز دانه: بهترین ماده رنگزایی که از حشره‌ای به همین نام تهیه میشود. این حشره اغلب برروی درختان بلوط، سرو، کاج و کاکتوس زندگی می‌کنند. در آسیا، اروپا، آفریقا و آمریکای جنوبی فراوان است. قرمز دانه را خشک کرده و به صورت پودر در آب و اسیدهای معدنی حل می‌کنند. حاصل، رنگ قرمز خوبی‌است که اگر به جای اسید از ماده‌ای قلیایی استفاده شود رنگ بنفش به دست می‌آید و از ترکیب با رنگ‌های گیاهی، انواع شیدهای رنگی تولید می‌کند. معروفترین قرمز دانه‌ها؛ قرمز دانه نپال و کاسیل (مکزیک) است. نام علمی این رنگ اسید کار منیک است. انواع قرمز دانه عباتند از: قرمز دانه هندی، لهستانی، مکزیکی، ارمنی، کرم ورمیلو. برای دندانه قرمز دانه از آب زرشک، قارا و آب انگور استفاده می‌کنند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر