میوه کروی شکل و قهوه‌ای رنگ درخت ازگیل
درخت ازگیل (نام علمی: Mespilus germanica) که در زبان گیلکی به آن کونوس, کُنوس می‌گویند، و در زبان مازندرانی کنس و کندس می‌گویند،
میوه‌ای است از خانواده گلسرخیان از سرده ازگیل‌ها (Mespilus) هم خانواده با سیب، گلابی، به، زالزالک و گلابی وحشی.
به همراه انگور، انجیر، انار، آلبالو، گیلاس، پسته، بادام و ..... از درختان بومی ایران و مخصوص آب و هوای فلات قاره ایران میباشد.
میوه ازگیل بسیار سخت و اسیدی است و تا زمانیکه خوب رسیده نشود قابل خوردن نیست. گوشت ازگیل پس از رسیدن از رنگ سفید به قهوه‌ای تغییر می‌یابد و کاملاً نرم و شیرین می‌شود و مردم به آن خرمای گیلان نیز می گویند. ازگیل را به صورت خام به عنوان میوه ای لذیذ، مطبوع و تقویت كننده مصرف می كنند. از ازگیل جهت تهیه شربت و كنسرو ازگیل نیز استفاده می‌شود.
ازگیل در مکانی سایه روشن در جنگل‌های آفتابگیر رشد می‌کند و خاک مرطوب، سبک و شنی با خاک برگ یا خاک سنگین رسی و به خوبی زهکشی شده برای کشت آن مناسب است.
ازگیل سه هزار سال پیش در جنوب دریای خزر در مناطق گیلان و مازندران در ایران کشت می‌شد. ۷۰۰ سال پیش از میلاد به یونان و در ۲۰۰ پ. م به روم رسید. کاشت این میوه از طریق رومیها در بقیه اروپا گسترش یافت.
در حال حاضر ازگیل در همهٔ جنگل‌های شمال ایران از ارسباران تا گلی داغ و چناران از بجنورد ودر همهٔ بلندی‌های کرانه‌های دریا در دامنه جنوبی البرز و مناطق استپی می‌روید.
در دانشنامه پزشکی ابو علی سینا و دیگر اطبأ دانشمند ایران، در باری خواص دارویی ازگیل توضیح داده شده است، متاسفانه این کتب به مرور از ایران خارج گشته و اینک در اختیار غربی‌ها و بخصوص انگلیس هاست و خود ما از آنها بی بهره هستیم، و اگر حتّی نسخه‌ی از آنها در ایران باشد، آخوند‌ها نمی‌گذارند که به چاپ انبوه برسد و در اختیار مردم قرار گیرد. به هر حال می‌گویند: ازگیل را برای مبتلایان به ترشی معده و مدفوع سوزان و عوارض تب نافع می‌پنداشت.
درمان آبسه دهان و گلو با جوشاندهی برگ ازگیل -درمان آنژین با جوشانده برگ آن -درمان برفک با برگ آن-درمان سالک با جوشانده برگ -درمان اسهال بچه‌ها با جوشانده برگ -منظم کننده کار روده‌ها -جوشاندهٔ برگ ازگیل ورم گلو و ناراحتیهای حلق را از میان می‌برد.
بطور سنتی در گیلان از "آب کونوس" برای درمان دهان درد استفاده می شده است.
در درمان اسهال ساده-خونریزی داخلی -ورم روده-زخم دهان -تورم مخاط گلو با مضمضه آب برگ درخت ازگیل سودمند است.
ازگیل شامل آب٬ قند ٬اسیدهای آلی (اسید مالیک -اسید سیتریک - اسید تارتاریک)٬ تانن٬ لعاب٬ اسید بوریک است.
هسته ی ازگیل به علت داشتن اسید سیانیدریک، عنصری سمی است و باید از خوردن آن اجتناب کرد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر