۲۷.۸.۹۶

سندرم فینیاس گیج ... Phineas Gage

سندرم فینیاس گیج

در پارسی مثل کهن و عامیانه‌ای وجود دارد که می‌گوید، "ایشان گیج و گنگ هستند". این گیج و گنگی نشاندهنده یک نوع بیماری مغزی است. و چون اطلاعات امروزه و پایه‌ای و اساسی‌ پزشکی‌، فیزیک، شیمی‌، ریاضی‌، مهندسی‌، فلسفه، جغرافیا، تاریخی‌ و و و امروزه دنیا، تماماً از روی کتب و مقالات دانشمندان ایرانی‌ برداشت شده و بنا گردیده است، معلوم نیست که این پدیده هم منشأ پارسی‌ دارد و طبق معمول برای ربط دادن آن بخود، برایش داستان سازی کرده‌اند، و یا خیر. (مانند درختی که چند سال پیش توسط یک باغدار ایرانی‌ تبدیل به چند درخت شده و هر شاخه ش یک نوع میوه میدهد، را امروزه با یک داستان سازی مسخره به نام یک پرفسور/شیاد امریکای ثبت کرده‌اند.
والبته غربی‌ها همه لغات ایرانی‌ را اشتباهی تلفظ میکنند، اینجا هم تلفظ گیج به گی‌ ج مبدل شده است.) و این کاسه سر و اسکلت کشف شده در دانشکده پزشکی‌ شیراز، همانی است که امروزه در دانشگاه هاروارد آمریکا است و یا نه. بهرحال شرح زیر در مورد این پدیده در اینترنت پارسی آمده است.

فینیاس گِیج (Phineas Gage) سرکارگر راه آهن بود که شهرتش بخاطر جان بدر بردن از حادثه‌ای است که در آن یک میله بزرگ آهنی در سرش فرو می‌رود و یک یا هر دو لوب پیشانی مغزش را نابود می‌کند. هرچند که زنده می‌ماند و بزندگی خود ادامه می‌دهد، اما این آسیب دیدگی روی شخصیت او تأثیر می‌گذارد بطوری که دوستانش می‌گفتند که او دیگر گِیج نیست!!!

فینیاس گِیج شاید اولین نمونه‌ای بود که نشان داد آسیب دیدگی قسمت مشخصی از مغز می‌تواند روی شخصیت، اخلاق و رفتار انسان تأثیر بگذارد.



جمجمه فینیاس گیج و میله آهنی در دانشگاه هاروارد


در ۱۳ سپتامبر ۱۸۴۸، فینیاس گِیج ۲۵ ساله، سرکارگر گروهی بود که مشغول تخریب صخره‌ها بودند تا مسیر را برای عبور خط آهن آماده کنند. یکی از مسئولیت‌های گیج این بود که در سوراخی که در صخره ایجاده شده، باروت بریزد، فتیله‌گذاری کند، روی آن شن بریزد و سپس با سنبه بکوبد تا فشرده شود. اما هنگام کوبیدن، احتمالاً به این خاطر که شن نریخته بود، باروت منفجر می‌شود و سنبه آهنی سرش را می‌شکافد.

گیج چند دقیقه بعد قادر بصحبت کردن بود و تقریباً بدون کمک می‌توانست راه برود و سفر ۳-۴ مایلی به بیمارستان را در گاری بنشیند. گیج مدتی به خاطر عفونت حاصل از نوعی قارچ به حالت کما رفت، اما بعد بهبود پیدا کرد.

هیچ نظری موجود نیست: