‏نمایش پست‌ها با برچسب خداوند تاس نمیریزد. نمایش همه پست‌ها
‏نمایش پست‌ها با برچسب خداوند تاس نمیریزد. نمایش همه پست‌ها

۳.۱.۹۱

خداوند تاس نمیریزد

در قرن‌های ۷ تا ۱۰ هجری، ادب و فرهنگ ایرانی‌ در شبه قارهٔ هند به شکوه بسیار زیادی دست یافت. و در زمان سلطنت اکبر شاه ( پادشاه هند قرن ۱۰ هجری)، کتابخانه‌های عظیم هند مالامال از کتاب‌های فارسی بود که توسط ده‌ها خطاط و نساخ تهیه میشد، ( کتاب تمام مصور حمزه نامه بزرگترین و با ارزشترین کتاب مصور دنیا که به وسیله نقاشان ایرانی‌ ساخته شد، یکی‌ از این نمونه‌ها است. این کتاب بعد‌ها از هندوستان به انگلستان برده شده و صفحه صفحه شده و هر صفحه به قیمتی گزاف فروخته شد).

نهضت ادبی‌ همراه با ترویج زبان فارسی در هندستان برای میراث فرهنگ ایران بیش از حد تصور ما ارزشمند بود، زیرا در عصر همین نهضت بود که ده‌ها تالیف فارسی‌ در هندستان نگهداری یا باز نویسی شد تا از دستبرد روزگار مصون بماند. اگر در ایران قزلباشان و فقهای لبنانی و احسائی و حلی‌ به نابود سازیِ برنامه ریزی شده یه کتاب‌های فارسی اقدام کردند، بسیاری از این متون در هندستان برجا ماند، و سپس به دست ما رسید. یعنی‌ تمام متون فارسی ماقبل صفویه که اکنون در دست ما است یا در هندستان یا در عثمانی نگهداری شدند و بعد به ما رسیدند، یعنی‌ اگر این کتاب‌ها در هندستان و عثمانی و بعضی‌ هم در بخارا حفظ و تکثیر نشده بود، ما امروز از این گنجینهٔ عظیم ادب و فرهنگ مکتوب ایرانی‌ همان اندازه در اختیار داشتیم که از آثار رودکی و دیگر سخنوران و ادیبان بزرگ عهد طاهری و سامانی در اختیار داریم، به زبان دیگر ، شاید ما امروز در کتابها میخواندیم که مثلا مولوی، حافظ و یا سعدی و و و، یک شاعر بلند آوازه بوده و اشعار بسیار زیادی هم سروده بوده است، و از کتاب‌های ایشان اثری در دست نبود. و تنها نمونه‌هایی‌ در اینجا و آنجا به چشم می‌خورد. همچنان که هر کتابی که در دیگر دیار‌ها حفظ نشد برای ما نیز محفوظ نماند و به دست اعراب و ترک وحشی از بین برده شد