همه چیز از یک مسئله ساده شروع شد. مردم نمی خواستند اجازه بدهند که حتی یک درخت از پارک‌های استانبول کم شده و به عرض خیابان اضافه شود. اما اعتراضات مردم از چهارچوب راهپیمایی محلی به یک اقدام سیاسی همگانی و بزرگ ابعاد تبدیل شد که بلافاصله به شهرهای اصلی کشور کشید و مردم خواستار استعفای نخست وزیر شدند. درگیری پلیس با مردم و اعمال خشونت علیه تظاهرات کنندگان با ابزارهای ویژه، روغن به آتش ریخت و بر شدت آن افزود. در این میان عده‌ای قربانی و هزاران نفر بازداشت شدند که عواقب بعدی را در پی داشت.
گفتنی است که برنامه دیگر دولت برای تبدیل مرکز فرهنگی کمال آتاتورک بنیانگذار کشور به مسجد نیز در حکم کاتالیزور این اعتراضات بود. مردم این اقدام را در حکم ضربه‌ای از طرف حزب حاکم و پیشبرد کشور به سمت اسلام گرایی تلقی کردند که میلیون‌ها نفر با آن مخالف هستند.
پروفسور سرگی دورژیلوفسکی استاد دانشگاه روابط بین الملل مسکو می گوید که در این اقدامات عمده توجه به موضوع دین بوده است. وی در ادامه توضیح می دهد: «۳۰ درصد جمعیت ترکیه طرفدار کمال آتاتورک هستند. ۳۰ درصد دیگر اسلام گرایان هستند و معتقدند که باید همه چیز در کشور تغییر کند، اما سایرین که در روستاها زندگی می کنند موضع مشخصی ندارند. من فکر می کنم که اسلام گرایان به خیابان‌ها نمی آیند. زیرا این مسئله بیشتر شکل درگیری بین مردمی دارد. به همین خاطر، دولت هر اقدام لازمی را به کار می گیرد تا هیجانات مردم را فرو بنشاند و شاید این اعتراضات را به سمت گفتگو پیش ببرد. سیاست‌های کنونی دولت در جهت اسلام گرایی نرم است، و همه چیز به صورت عادی پیش می رود. در رابطه با بهار عربی و جریانات مرتبط با سوریه، وضعیت بدتر از قبل می شود و رژیم حاکم اعتبار خود را بیش از پیش حفظ می کند. دولت قوانینی را وضع کرده که به طور روشن روح اسلامی دارند. من تصور می کنم که همین مساله موجب اعتراض خواهد شد. زیرا جامعه ترکیه تا حد زیادی عقاید سکولار دارند. »
اگر مسئله فقط در اختلاف نظر سیاسی خلاصه شود، چندان بد نیست، اگرچه همین اختلاف نظرها برای ایجاد اختلال و تزلزل در کشور کافی است. گزینه‌های دیگری نیز وجود دارد. برخی می گویند که حوادث ماه ژوئن نتیجه نارضایتی‌های حاصل از لوایح جدید قانونی در رابطه با محدود کردن استفاده از نوشیدنی‌های الکلی است. برخی دیگر معتقد هستند که تغییر شکل سیستم دولتی از شکل پارلمان – رییس جمهور به ریاست جمهوری موجب نارضایتی شده. بویژه اینکه رییس جمهور جدید پس از تایید در انتخابات سال ۲۰۱۴، اختیارات گسترده‌ای خواهد داشت. عده‌ای می گویند که اعتراضات در پی رشد اقتصادی کشور بوده است. همین مسئله سبب اعتراضات در قشر متوط کشور می شود که خواهان آزادی‌های بیشتر همچون کشورهای اروپایی می باشند. و نهایتا کمک‌های آشکار دولت به اپوزیسیون سوریه باعث نگرانی می شود. ظاهرا تمامی این حوادث متعدد و غیرمرتبط جامعه را به این سو کشانده است.
نمی توان انکار کرد که نتیجه آن به شکل تظاهرات سیاسی قوی در کشور خواهد بود. پیشگویی‌های سیاسی برای آینده دور چندان درست نیست. شرایط ممکن است به شکل غیرقابل پیش بینی توسعه پیدا کند. به عنوان مثال، ممکن است به یک باره نیروهای نظامی وارد درگیری شوند، ضمن اینکه تا کنون چندین مرتبه در این کشور کودتا صورت گرفته است.
الگا خالدیز تحلیل گر رادیو صدای روسیه که زمان وقوع حوادث در شهر استانبول حضور داشته، ضمن گفتگو با روزنامه نگاران برجسته ترک اینطور توضیح می دهد: «به گفته نمایندگان رسانه‌های ترکیه، برای اولین بار در این کشور چنین حرکت غیرمنتظره و سازمان نیافته‌ای صورت گرفته است. این اولین اعتراض بزرگ ابعاد ترکیه طی ده سال حضور حزب عدالت و توسعه می باشد. این حزب سعی تحت رهبری نخست وزیر رجب طیب عمل می کند. پیشتر جهت گیری‌های حزب متفاوت بود. زمانی آغاز شد که دولت در بحبوحه حل مسالمت آمیز مشکل کردها قرار داشت و وجود امنیت در کشور لازم به نظر می رسید. ترکیه دوره سختی را پشت سر می گذارد. »
نباید فراموش کرد که در ترکیه نیمی از رای دهندگان به حزب حاکم رای نداده اند. علاوه بر این، شخص رجب طیب معتقد است که فقط او قادر به حل مشکلات جامعه می باشد. و حوادث اخیر نشان دادند که گفتگو با مخالفین راحت نیست. در وضعیت کنونی امکان دارد که اردوغان به تله سیاسی بیفتد. زیرا نیمی از رای دهندگان در زمره مخالفین سیاسی او هستند. این تعداد قابل ملاحظه می باشد و در شرایط کنونی معنای زیادی دارد.
منبع: صدای روسیه
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر