حکیم عالیقدر ایران، فردوسی‌ کبیر با داستان رستم و سهراب به ملت ایران گوشزد می‌کند که: سهراب پدرش را نمیشناخت و دشمن با سؤ استفاده از این ناگاهی او را مقابل پدرش قرار داد، یعنی‌ ملتی که تاریخش( پدرش) را نشناسد، سرنوشت سهراب را دارد.

تصویری از ابومسلم

خشم خراسانیها از قتل ابومسلم:

۲۰ روزطول كشید تا خبر قتل ابومسلم خراسانی از بغداد به توس (خراسان) برسد و خشم خراسانیها را باعث آید [منظور خراسان بزرگتر است كه اینك بیشتر اراضی آن در افغانستان، تاجیکستان، ازبكستان و تركمنستان واقع شده اند]. ابومسلم خراسانی ۵ ژوئن سال ۷۵۵ میلادی در بین النهرین (عراق امروز) به تحریك منصور خلیفه عباسی ترور شده بود.
قیام هواداران ابومسلم گرچه سرانجام به استقلال ایران انجامید، ولی در آن ایام به جایی نرسید. ابومسلم متولد اصفهان كه ژنرالی در خراسان بود در سال ۷۳۷ میلادی، پس از تصرف شهر مرو، بر ضد حكومت بنی امیه قیام كرد و طی چند نبرد به حکومت آنان پایان داد و خلافت را به عباسیان منتقل ساخت. طولی نکشید که ابومسلم متوجه شد عباسیان هم در دنیاپرستی دست كمی از امویان ندارند و لذا به انتقاد از آنان پرداخت و همین امر باعث شد كه منصور خلیفه عباسی احساس خطر كند و او را از میان بردارد.

ناو انگلیسی Mauritius که نام جزیره ای در اقیانوس هند بر آن گذارده شده است. این ناو در سال ۱۹۴۱ کار خودرا آغاز و در ۱۹۶۵ بازنشسته شد. فرانسویان این نام را «موریس» تلفظ می کنند. در آگوست ۱۹۴۱ که ایران بر اثر خیانت چند افسر ارشد ترک اشغال نظامی شد، ناوگان خود را از دست داد. انگلیسیها که چشم دیدن این ناوگان را نداشتند کشتی هایش را غرق و یا مصادره کردند و پس از جنگ به جای آنها چند کشتی مین جمع کن چوبی تبدیل شده به توپدار دادند که قدرت مقابله با آتش موریشس را نداشتند

انگلستان به آبهای ایران ناو جنگی فرستاد _اندرز آمریکا به انگلستان که وارد عملیات نظامی برضد ایران نشود تا بهانه به دست مسکو افتد:

دولت انگلستان چهارم تیرماه ۱۳۳۰ (ژوئن ۱۹۵۱) و چند روز پس از انجام خلع ید از آن دولت در صنایع نفت ایران، دستور انتقال اتباع و مهندسان خود را از آبادان به بصره صادر و ناو جنگی «موریشس = ماریشِس حمص موریتیوس» از نوع رزمناو سبک را روانه آبهای ایران كرد كه این اقدام، احساسات ملی ایرانیان را چنان برانگیخت كه گروهی از خلبانان نیروی هوائی داوطلب حمله انتحاری (كامیكازی) به این ناو شدند. در همین روز به شناورهای نیروی دریایی فرمان آماده باش كامل داده شد، چند آتشبار ساحلی به خوزستان منتقل و برای تقویت روحیه مردم، واحدهای ارتش در تهران و شهرهای دیگر در خیابانها رژه رفتند و تجهیزات و آمادگی خودرا نشان دادند و قرار شد كه اگر تهدید جدّی شود، ثبت نام از داوطلبان برای جنگ آغاز و سربازان احتیاط (منقضی خدمت) تا سه دوره به زیر پرچم احضار شوند.
همین آمادگی سبب شد كه دولت وقت آمریكا به لندن اندرز دهد كه در شرایط موجود به مصلحت نیست برضد «ایران بپاخاسته» دست به اقدام نظامی بزند. نگرانی دولت آمریکا عمدتا قرارداد سال ۱۹۲۱ تهران ـ مسکو بود که دست روسیه را در شرایطی برای انتقال نیرو به ایران باز گذارده بود. دولت آمریکا بعدا با امضای قرارداد دفاع و امنیت مشترک با ایران (قرارداد دسامبر ۱۹۵۸منعقده در آنکارا، و در ایران معروف به قرارداد ۱۴ اسفند ۱۳۳۷ که ظرف یک هفته به تصویب دو مجلس پارلمان ایران رسیده بود) کوشید تا حقی تقریبا مشابه قرارداد ۱۹۲۱ برای خود به دست آورد. در قرارداد ۱۹۵۸ تاکید شده بود که مداخله نظامی آمریکا به حمایت از ایران باید به درخواست قبلی دولت ایران صورت گیرد. ولی در قرارداد ۱۹۲۱، روسیه نیازی به دریافت اجازه از ایران نداشت. قرارداد ۱۹۲۱ در زمان حکومت دکتر مصدق کمک بزرگی به ایران بود تا فکر تجاوز نظامی به ذهن دولتهای دیگر و به ویژه انگلستان راه نیابد. دولت موقت مهدی بازرگان پس از آغاز کار، این قرارداد را به صورت یکجانبه لغو کرد که این اقدام مورد اعتراض مسکو قرار گرفت و ....

تشدید فشار دكتر مصدق به شاه که در امر حکومت مداخله نکند:

استقبال بی سابقه تهرانیها از دكتر مصدق نخست وزیر وقت كه اوایل تیرماه ۱۳۳۱ (جون ۱۹۵۲) از سفر اروپا به وطن بازگشته بود وی را مصمم ساخت كه به اتكای این حمایت وسیع مردمی، در خارج ساختن امور از دست شاه و محدود كردن اختیارات او در حد یك رئیس تشریفاتی كشور (سلطنت - مشابه پادشاهان اروپایی) تسریع كند و از چهارم تیرماه (۲۴ جون ۱۹۵۲) دست بكار شد كه مقاومت شاه را در پی داشت.
این كشمكش بود که در اواخر تیرماه، منجر به روی كار آمدن چند روزه قوام السلطنه و رویداد خونین تیر (جولای ۱۹۵۲) و شكست آخوند و هوادارانش و تثبیت قدرت دكتر مصدق (مردم و دمکراسی) شد.
نوشیروان کیهانی زاده


منبع